Er zijn hier het laatste jaar weinig onderwerpen zo vaak besproken als de zorg voor kwetsbare ouderen. Met zelfs als laatste bijdrage het antwoord van de minister (26 juni 2023) op verzoek van vaste Kamercommissie VWS.

06.10.2022: Wie is verantwoordelijk bij taakafbakening Wlz-zorg? (Brief NZa/JGJ ivm zorgstagnatie)

07.12.2022: Zorg kwetsbare ouderen in de knel: qua beleid, qua uitvoering (1) (Rutte IV + IZA/huisvesting)

21.12.2022: Zorg kwetsbare ouderen in de knel: qua beleid, qua uitvoering (2) (Wlz/kleinschalig)

17.03.2023: Over personele tekorten en het daardoor niet krijgen van zorg (2 mln.burgers!)

23.03.2023: Ouderenzorg: hindernissen overgang kwaliteitskader naar kwaliteitskompas (Wlz)

18.04.2023: Zware verantwoordelijkheid voor regionale organisatie bij ouderenzorg (KWO-Wlz)

26.06.2023: Wlz-ouderenzorg bekeken door ministeriële bril (antw. minister blog op verzoek Kamercie.)

In deze blog wordt nogmaals ingegaan op de laatste ontwikkelingen rondom het tekort aan budget, beschikbaar personeel en woonlocaties, al dan niet in een verpleeghuis.

Vooraf moet duidelijk zijn over welke groep ouderen we het hebben. Want er zijn nu 2,6 mln. ouderen, waarvan 838.000 80-plussers. De Wlz-ouderen, voornamelijk in de sector verpleging & verzorging verblijvend (CIZ: 191.530, dus ruim 7% van alle ouderen) zijn door de overheid zelf om allerlei redenen wel 24-uurs zorgafhankelijk verklaard, met alles wat daarbij komt kijken, vastgelegd in het zorgprofiel. Dat schept verplichtingen.

Ouderen die (veel) zorg nodig hebben, maar niet 24 uur per dag, vallen qua zorg onder de Zorgverzekeringswet (medisch) en qua sociaal domein onder de Wet maatschappelijke opvang. En er zijn tot slot heel veel (redelijk) gezonde ouderen.

De eerste 5W1H-vraag bij de zorg voor kwetsbare ouderen is dus over welke “ouderen” gaat nu eigenlijk de discussie?

In beeld: Wet langdurige zorg (Bron: CIZ).

 

     

 

De drempel verhogen voor de Wlz is een schijnoplossing, want 24-uurs zorgafhankelijkheid blijft ook dan een gegeven. Beschikbaarheid van voldoende personeel is ook in een extramurale setting een noodzakelijkheid

 

Tekort aan budget

Patrick Jeurissen, de Nijmeegse hoogleraar betaalbare en toegankelijke zorg verklaarde recent dat NL “een heel vergrijzingsgevoelig zorgsysteem heeft en dat onze langdurige zorg hoort bij de duurste ter wereld. En vergeleken met andere rijke landen staat Nederland nog aan het begin van die vergrijzing“.

De huidige financiële situatie van ouderenzorginstellingen schijnt zorgwekkend zijn (hier + hier + hier + hier + hier + hier + hier + hier + hier + hier + hier + hier + hier), mede door het kabinetsbeleid. Al heeft de meerderheid van de Tweede Kamer deze maand rondom Prinsjesdag besloten een aantal bezuinigingen laten terugdraaien (NRC, 6 september 2023 + Skipr, 6 september 2023 + NRC, 17 september 2023). Daarmee is het probleem niet opgelost, noch binnen verpleeghuizen, noch bij de wachtenden, noch bij kwetsbare ouderen in de thuissituatie.

Het perspectief, verdere vergrijzing met multimorbiditeit met ook een dementie epidemie (hier), vraagt om wijs beleid. Met als cruciale vragen: wat kan thuis of mogelijk zelfs: wat moet thuis? Maar vooral: hoe dan?

En wat betreft het budget in de Wlz. Het “duurste ter wereld” kan ook betekenen dat wij als land gemiddeld ten tijde van deze kostenmeting nog goed zorgen voor de meest kwetsbaren. Behalve de instroom aan ouderen in de Wlz is ook de instroom van Wlz-GGZ opvallend (zie bovenstaande afbeelding).

Tekort aan personeel

Minister (citaat, mei 2023): “Door de groei van de vraag naar ouderenzorg neemt de druk op de arbeidsmarkt steeds verder toe. Tussen 2020 en 2040 neemt de vraag naar zorgverleners in de ouderenzorg bij ongewijzigd beleid met 367.000 mensen toe. Het beslag op de beroepsbevolking stijgt daarmee van 4,14 procent in 2021 naar 7,27 procent in 2040. Daar komt bij dat het mantelzorgpotentieel daalt. Bij ongewijzigd beleid is het maar zeer de vraag of er wel voldoende zorgpersoneel en informele zorg beschikbaar zal zijn om aan de zorgvraag te voldoen. Bovendien zal de grote arbeidsvraag in de ouderenzorg bij ongewijzigd beleid leiden tot relatief minder arbeidsaanbod voor andere zorgbranches en andere sectoren.

Cruciaal worden items als beperking personele uitstroom, waardering voor het (afnemend) potentieel aan mantelzorgers, nuttige betaalbare technologie en (meer) inzet eigen familie bij opvang (hier/hier/hier + afbeelding onder de blogtitel).  

Tekort aan woonlocaties

Binnen het programma Wonen, Ondersteuning en Zorg voor Ouderen (WOZO, 4 juli 2022) moeten in de samenwerking tussen Rijk en lokale partijen 900.000 nieuwe woningen worden gebouwd, waarvan een derde daarvan bedoeld is voor de snelgroeiende groep ouderen. Binnen deze groep ouderen dienen 40.000 woonzorgplekken te worden gecreëerd, waarvan weer de helft al in 2030 gerealiseerd moet zijn (hier). Met een subsidie om de bouw van geclusterde verpleegzorgplekken rendabel te maken.

Hoe nijpend de situatie is, illustreert toezichthouder NZa met een prognose over het aantal cliënten voor de tien Wlz-zorgprofielen tot en met 2040. Bij ongewijzigd beleid zijn er in 2040 maar liefst ruim 300.000 cliënten voor 125.000 verpleeghuisplekken (Zorgvisie, 24 juli 2023).

Inmiddels is bekend dat NL in de nieuwbouw achterloopt op de opgave, dus ook in het bouwen en transformeren voor ouderen. Dit geldt ook voor de bouw van verpleeghuis- en verpleegzorgplekken (hier). Eind 2022 sloegen de zorgkantoren hierover nog alarm. “Ik maak me daar zorgen om, juist omdat de maatschappelijke kosten van ouderen die niet geschikt wonen (duurdere zorg, eenzaamheid, geen doorstroming) zo groot zijn”, zo meldde recent een voormalig minister (Z&I, 18 augustus 2023).

Politiek in beeld

NL moet snel duidelijk maken wat de burgers/ouderen van Nederland mogen verwachten van de zorg nu en in de toekomst. De drempel verhogen voor de Wlz is een schijnoplossing (hier), want 24-uurs zorgafhankelijkheid blijft ook dan een gegeven. Beschikbaarheid van voldoende personeel is ook in een extramurale setting een noodzakelijkheid. En ja, ook ik zie mooie bloemen bloeien in nieuwe woonzorgplekken (hier/hier/hier/hier/hier), maar wel mits tijdig gebouwd.

De vervroegde Tweede Kamerverkiezing vindt dit jaar plaats op 22 november 2023. Het nieuwe kabinet wacht daarna de taak besluiten te nemen over budget, zorgcapaciteit en woonzorgplekken voor ouderen. Ja, er moeten scherpe keuzes worden gemaakt, roept iedereen al jaren (hier/hier/hier), maar niemand werkt dit 5W1H uit.

Disclaimer politiek

In onderstaand kader staan citaten uit de verkiezingsprogramma’s (Tweede Kamer, 22 november 2023) van de meeste politieke partijen aangaande zorg voor kwetsbare ouderen en soms verpleeghuiszorg.

De eerste disclaimer betreft het feit dat niet de tekst in een verkiezingsprogramma er primair toe doet, maar vooral nadien en vooraf het feitelijke stemgedrag in de Tweede Kamer (Zie Stemchecker, de Volkskrant). Daadwerkelijk iets anders doen, dan op papier wordt beoogd, ondermijnt uiteraard de geloofwaardigheid.

Een tweede disclaimer is het gegeven dat niet meer alle partijen hun verkiezingsprogramma door het Centraal Planbureau laten doorrekenen (RTL, 21 augustus 2023 + NPO, 10 augustus 2023 + BNR, 10 augustus 2023 + CPB, 8 november 2023). Met als gevaar dat een verkiezingsprogramma dan gaat lijken op een verlanglijst voor Sinterklaas.

Een slechte zaak, want alles heeft een prijs, zowel goed als slecht als geen beleid, zowel goede als slechte keuzes. Zowel bij ouderenzorg in de Zorgverzekeringswet, als ouderenzorg in de Wet langdurige zorg etc.

(Concept)verkiezingsprogramma’s politieke partijen op volgorde van het publiceren ervan.

VVD

Met minder zorgmedewerkers zal je daarom echt moeten ingrijpen. Er valt vooral ontzettend veel winst te behalen met de inzet van digitalisering, technologie, artificial intelligence, data en data-analyse.

Niet voor iedereen is zelfstandig wonen met zorg mogelijk. Als je echt bent aangewezen op intensieve zorg, dan wil je dat er een plek voor je is in een fijn verpleeghuis, met de beste kwaliteit van zorg. Voor deze mensen houden we plekken beschikbaar.

We versterken de rol van de specialist ouderengeneeskunde en de samenwerking met huisartsen en wijkverpleging. Huisartsen bespreken met senioren hun wensen en voorbereidingen rondom het ouder worden. Mensen met dementie en hun mantelzorgers moeten kunnen rekenen op hulp bij het regelen van zorg. Gemeenten verbeteren mantelzorgondersteuning en we willen eenvoudigere verlofregels om werk en zorg te combineren.

CDA

Mantelzorgers verdienen meer support. We zorgen voor meer praktische ondersteuning en respijtzorg voor mantelzorgers. Zo moeten initiatieven voor ‘zorgmaatjes’ worden aangemoedigd om mantelzorgers te ontlasten door op gepaste momenten een helpende hand te bieden.

In de woningbouwprogramma’s moet er meer ruimte komen voor hofjeswoningen, generatiewoningen en voorzieningen waar wonen en zorgen voor ouderen gecombineerd kan worden. Er komen meer plekken in verpleeghuizen.

Er komt een omvangrijke operatie in de gehele zorg om verantwoordingsregels terug te dringen. In de thuiszorg, wijkverpleging en de verpleeghuiszorg wordt het zogeheten ‘regelarme werken’ ingevoerd. Op die manier kost administratie minder tijd en blijft er meer tijd over voor het verlenen van zorg.

SP

Onze ouderen verdienen een waardige oude dag. We willen geen wachtlijsten voor verpleeghuizen en de personele bezettingsnorm voor voldoende personeel in het verpleeghuis handhaven we. We willen dat ouderen kunnen kiezen tussen goede zorg thuis, of voor een fijne plek in een kleinschalig Zorgbuurthuis, met een inloopfunctie voor de hele buurt. In Oss laten wij zien hoe een Zorgbuurthuis kan werken. Naar dat voorbeeld organiseren wij de ouderenzorg in het hele land.

Volt

We willen goed werkgeverschap voor mantelzorgers; dit betekent voldoende respijtzorg en ondersteuning om overbelasting te voorkomen en waarborgen voor voldoende financiële compensatie.

We hebben als samenleving een zorgplicht voor elkaar. Alle ouderen moeten op een gelijkwaardige manier oud kunnen worden. We willen dat ouderen die niet meer thuis kunnen wonen en geen zicht meer hebben op terugkeer naar hun eigen huis, huur gaan betalen naar draagkracht.

GL/PvdA

De maatschappelijke waarde van zorgcoöperaties. Juist in de zorg, met haar grote personeelstekorten, zijn burgerinitiatieven onmisbaar. Via het actieprogramma voor de coöperatieve samenleving en via de vernieuwde wijkteams gaan we zorgcoöperaties veel actiever aanmoedigen.
We zorgen dat burgerinitiatieven gebruik kunnen maken van het initiatiefrecht, waarbij inwoners samen kunnen bepalen hoe ze de zorg en hulp in hun wijk kunnen regelen en we zorgen dat zij daar voldoende onafhankelijke ondersteuning bij krijgen.

Regie terugpakken op de ouderenzorg. De ouderenzorg piept en kraakt en de problemen dreigen groter te worden in plaats van kleiner. Veel ouderen en hun naasten raken verdwaald in het zorgstelsel of staan lang op een wachtlijst voor het verpleeghuis. Een groeiende tweedeling tussen welgestelde ouderen en ouderen met een kleine portemonnee is het gevolg. Daarom bouwen we extra verpleeghuisplekken. En pakken we de complexiteit van de ouderenzorg aan, die wordt veroorzaakt door een grote wettelijke versnippering en doorgeschoten marktwerking. Voor ouderen die lange tijd ziek zijn, brengen we alle langdurige ouderenzorg – of het nu gaat om verzorging, (wijk-) verpleging, dagbesteding of huishoudelijke hulp – onder in de Wet langdurige zorg. De zorgkantoren krijgen de taak om samen met de zorgaanbieders in de regio de langdurige zorg in samenhang te organiseren en om de zorg te bekostigen op basis van het aantal hulpbehoevende ouderen in de regio. De wijkverpleegkundige krijgt een belangrijke rol in de vaststelling van de benodigde zorg en ondersteuning in de thuissituatie

Investeren in verpleeghuizen. Als de zorgvraag te zwaar wordt om thuis te kunnen opvangen, moet er ruimte zijn in een verpleeghuis. We gaan de komende jaren investeren in de uitbreiding van het aantal verpleeghuisplekken.

Zorgzame gemeenschappen. Zorgen voor elkaar doen we met elkaar. Ook voor en met ouderen. En dat gebeurt al op allerlei plekken in het land. Burgerinitiatieven en informele netwerken verdienen betere ondersteuning. Zij moeten aanspraak kunnen maken op financiering. Dat geldt ook voor mantelzorgers. We breiden het mantelzorgverlof uit. Het kortdurend zorgverlof verlengen we naar twee weken, waarbij we zorgen dat mensen met een laag inkomen deze volledig vergoed krijgen. Het langdurige zorgverlof gaat voortaan deels vergoed worden, afhankelijk van het inkomen. Verder maken we het mogelijk om zorgverlof aan te vragen om voor een buurtbewoner te zorgen.

PvdD

Zorg die kwetsbare ouderen thuis nodig hebben wordt voortaan niet vanuit drie wetten en financieringsstromen georganiseerd, maar alleen nog vanuit de Zorgverzekeringswet en de Wet Maatschappelijke Ondersteuning.

Mantelzorgers worden (financieel) ondersteund en er komt extra aandacht voor het tegengaan van overbelasting van mantelzorgers. Bij de toegang en evaluatie van de zorg wordt meer rekening met mantelzorgers gehouden.

Meergeneratiewoningen worden fiscaal gestimuleerd en er komt ruimte om woningen voor andere samenlevingsvormen waarbij mensen voor elkaar zorgen te ontwikkelen.

Ouderen kunnen kiezen tussen kwalitatieve en voldoende zorg thuis of een plek in een verpleeghuis. Er is voldoende wijkverpleging beschikbaar. We dringen de lange wachtlijsten voor verpleeghuizen terug door meer en kleinschaliger verpleeghuizen te bouwen, en bieden voldoende faciliteiten voor dagbesteding voor thuiswonende ouderen.

JA21

De terugkeer van bejaardentehuizen waar individuele zorg geleverd kan worden. 

De personeelstekorten in de zorg oplossen door het aanbieden van betere arbeidsvoorwaarden, scholingsmogelijkheden en het verminderen van de regeldruk.

De waardigheid van en zorg voor ouderen is van fundamenteel belang voor JA21. Een morele en beschaafde samenleving erkent dit en behandelt haar ouderen goed. Toch is de ouderenzorg in de laatste jaren steeds verder afgebroken. Een derde van de verzorgingshuizen is gesloten en de eisen voor opname in verpleeghuizen zijn verhoogd. Omdat het heeft ontbroken aan de noodzakelijke technologische en organisatorische investeringen is een situatie waarin ouderen verantwoord langer thuis kunnen blijven wonen bij lange na niet gerealiseerd. Om deze reden zijn er gemiddeld 20.000 wachtenden: een schrijnend aantal. Meer dan de helft van de ouderen voelt zich eenzaam. Dit vinden wij onacceptabel. Deze problemen moeten worden opgelost door in te zetten op zorg voor en waardering van ouderen, in plaats van hen buiten de samenleving te plaatsen.

JA21 is voor de terugkeer van de bejaardentehuizen waar passende zorg kan worden geleverd. JA21 pleit voor het inrichten van een woonomgeving waar meerdere ouderen wonen waar zij van gemeenschappelijke faciliteiten gebruik kunnen maken en daardoor sociale contacten kunnen onderhouden. In deze woonomgeving moet de zorg schaalbaar zijn om te voorkomen dat de ouderen door ziekte naar een andere leefomgeving worden verplaatst, met alle risico’s van dien.

BBB

Het echte verhaal is dan ook dat we zo langzamerhand in een tijd zijn beland waarin de schaarste verdeeld moet worden. De zorg moet anders geregeld gaan worden

We investeren in de zorg thuis voor ouderen en gehandicapten. Goede zorg thuis is essentieel om waardig oud te kunnen worden en langer in je eigen huis te kunnen blijven wonen

We willen meer verpleeghuizen en speciale woonvormen (bijvoorbeeld in de vorm van moderne bejaardentehuizen) om aan de behoefte te voldoen. Partners hebben daarbij de mogelijkheid om samen te wonen.

Mantelzorg wordt met liefde gegeven, maar is vaak ook zwaar. BBB wil mantelzorgers ontlasten door tijdelijk vervangende zorg mogelijk te maken, mogelijkheden te bieden voor passende vergoedingen en erkenning. Mantelzorg mag nooit een vervanging zijn voor tekorten in professionele zorg, tenzij families dat zelf graag willen. Dan worden zij ondersteund.

Meer dan de helft van de mensen boven de 70 jaar zijn eenzaam. In 2040 zullen er ruim 300.000 mensen met dementie zijn. BBB wil meer verpleeghuisplekken. Maar ook voor mensen met een lager zorgprofiel moet er een woon- aanbod zijn. Te vaak ontstaat er opeens een acute zorgsituatie en liggen mensen op dure ziekenhuisbedden. BBB wil een beter aanbod van woonvormen voor ouderen in de eigen omgeving. In de buurt van verpleeg- huizen worden aanleunwoningen gebouwd. De ouderen die daar wonen, kunnen dan snel opschalen in zorgindicatie wanneer dat opeens door ouder worden noodzakelijk is. Om dit te realiseren wordt er ook geïnvesteerd in zowel meer verpleeghuisplekken, als in beter aanbod van woonvormen voor ouderen in de eigen omgeving, bij voorkeur in de nabijheid van verpleeghuizen

BBB verlaagt de drempel voor verpleeghuiszorg. Daarvoor moet de Wet langdurige zorg (Wlz) worden aangepast. Momenteel is vanaf de indicatie beschut of beschermd wonen met intensieve begeleiding (zorgprofiel 4VV en verder), verzorging en verpleging mogelijk. BBB wil dat ook de zwaardere begeleiding en persoonlijke verzorging (voorheen ZZP3) kan worden geleverd met verpleeghuiszorg. Dus niet alleen thuis. En natuurlijk vallen er ook slimme combinaties te bedenken. Waar een wil is, komt weer een weg. Voor mensen die thuis blijven wonen blijft het Volledig Pakket Thuis voorhanden.

Noaberschap betekent ook dat je voor de kwetsbare familie en buren zorgt. Tegelijkertijd overstijgt de noodzakelijke aandacht en zorg veel vaker dat wat mensen kunnen dragen vanwege alle andere verplichtingen die ze in hun leven hebben. BBB vindt dat mensen dit moeten kunnen aangeven zonder een schuldgevoel aangepraat te krijgen. Op die momenten moet er officiële zorg zijn. BBB wil mantelzorgers dus ontlasten, zorgen voor passende vergoedingen en erkenning, en de mogelijkheid bieden voor ‘kangoeroewoningen’. Dit betekent dat in de Omgevingswet opgenomen wordt dat op elk perceel waar voldoende ruimte is een kangoeroewoning mag worden gerealiseerd. Mantelzorg mag nooit een vervanging zijn voor tekorten in professionele zorg, tenzij families dat zelf graag willen. Dan worden zij ondersteund.

CU

Er zijn rigoureuze voorstellen nodig om de zorg te verbeteren en de markt terug te dringen. Het zorgstelsel moet beter aansluiten bij de veerkracht van de samenleving. Met goede zorg zo dicht mogelijk bij mensen, en als aanvulling op wat mensen voor elkaar kunnen betekenen.

Voldoende verpleeghuiszorg. Ondanks meer nadruk op zorg thuis en gemeenschappelijke woonvormen zijn er de komende 20 jaar meer verpleeghuisplekken nodig. De capaciteit voor gespecialiseerde (medische) verpleeghuiszorg blijft centraal gereguleerd. 

1 miljard naar ouderenhofjes en generatiewoningen. Er zijn nieuwe woonzorgconcepten nodig om de verpleeghuissector te ontlasten en beter aan te sluiten bij de wensen van ouderen. Bewoners van gemeenschappelijke woonvormen kunnen onderling meer voor elkaar betekenen. Tot 2040 zijn er 250.000-400.000 gemeenschappelijke, aangepaste of nultredenwoningen nodig om ouderen langer zelfstandig te laten wonen. De ChristenUnie wil dat er komende kabinetsperiode 80.000 ouderenwoningen worden gerealiseerd. 

Minder schotten voor zorg voor thuiswonende ouderen. Alle zorg voor thuiswonende ouderen wordt voortaan betaald uit de Zorgverzekeringswet en de Wmo. Gemeenten worden financieel beloond als zij voorkomen dat ouderen in de Wet langdurige zorg belanden. Op termijn zou de ouderenzorg onder één wet kunnen worden ondergebracht.

PVV

Elke zorgmedewerker is hard nodig! De PVV maakt daarom geld vrij om de personeelstekorten weg te werken. Bijvoorbeeld door het aannemen van nieuw personeel, het aantrekkelijker maken voor de huidige zorgwerknemers om meer uren te werken, het aanpakken van de administratietijd en overhead. Dan is er geen personeelstekort.

Iedereen heeft een dak boven zijn hoofd nodig, helemaal als je hoogbejaard of ziek bent of een beperking hebt. De regering wil de helft van de verpleeghuis- plekken die we in 2040 nodig hebben niet realiseren. Ook lukt het ze niet de extra ouderenwoningen die we in 2030 nodig hebben te realiseren. We stellen voor deze verpleeghuizen en ouderenwoningen wel te bouwen en de verzorgings- huizen weer in ere te herstellen.

Ouderenzorg weer in één wet.

D66

Op dit moment werkt één op de zes mensen in de zorg. Die mensen moeten we behouden door te zorgen dat zij hun werk op een goede manier kunnen blijven doen, zonder te veel knellende regels, met zeggenschap over hun werkzaamheden en voldoende doorgroeimogelijkheden

D66 wil een inkomensafhankelijke eigen bijdrage vragen van mensen die wijkverpleging ontvangen, om meer aansluiting te hebben bij de Wet langdurige zorg.

Er komen meer seniorenwoningen. Iedere gemeente gaat zorgen voor het toevoegen van seniorenwoningen als verdichting van de bestaande buurten. Daarmee worden huizen gebouwd voor de mensen in de buurt die ouder worden en lokaal willen doorverhuizen. Naast nieuwbouw moeten bestaande woningen kunnen worden aangepast. Deze opgave ligt niet alleen bij de woningcorporaties maar ook bij gemeenten, projectontwikkelaars en investeerders. Voor ouderen (55+) moeten leeftijdsgebonden beperkingen van financieringsmogelijkheden voor de aanpassing van hun woning worden weggenomen.

Initiatieven waarbij ouderen met vrijwilligers zorg en samenzijn lokaal organiseren, faciliteren we maximaal. Hulp vanuit het eigen netwerk en thuiszorg kunnen helpen voorkomen dat zwaardere hulp meteen nodig is. Zo houden mensen zelf keuzevrijheid over waar zij oud worden of wie hun huisarts is. Gemeenten moeten hier ruimte voor maken, evenals voor voldoende plekken voor tijdelijke opnames in verzorgingshuizen. Samenwerking met woningcorporaties is essentieel om deze keuzevrijheid voor ouderen met een bescheiden inkomen te verzekeren.

Zorg buiten het verpleeghuis wordt de toekomst. De financiering van wonen en zorg wordt daarom op de lange termijn steeds verder gescheiden. Iedereen blijft verzekerd van dezelfde kwaliteit zorg, maar in verschillende woonvormen.

Er komt ruimte voor nieuwe financieringsmogelijkheden, waarmee de overwaarde op het huis of pensioenvermogen ingezet kan worden voor levensloopbestendige aanpassingen aan woningen.

Het verpleeghuis blijft een optie voor de groep ouderen die intensieve zorg in een zorginstelling nodig hebben, met name ook voor mensen met dementie. Deze zorg verdient het om plaats te vinden in een prettige (werk)omgeving. Gelukkig zijn er steeds meer en kwalitatief goede verpleeghuizen. Er komt een nationaal programma om verouderde verpleeghuizen te moderniseren.

Thuiszorg moet op termijn uit de Wet Langdurige Zorg (wlz) en onder de Zorgverzekeringswet geregeld worden. Op die manier is de stap naar intensievere zorg vanuit de wijkverpleging gemakkelijker. Zorgverzekeraars hebben dan de verantwoordelijkheid de extramurale zorg goed te regelen.

NSC

(Nog niet bekend)

Tot slot

Wat qua beschikbaarheid van financiën, personeel en woningen als wenselijk en/of houdbaar wordt gezien, is naast een persoonlijke (individueel) straks ook een politieke keuze (collectief). Binnen een inclusieve samenleving zorgen we voor elkaar (hier), werken we met elkaar samen en wordt uitgevoerd wat democratisch is besloten.

De randvoorwaardelijke contouren van passende ouderenzorg (budget, personele steun, woonlocaties) worden hierbij allereerst door een controleerbare overheid geschetst.

Eerdere blogs over items binnen de Wet langdurige zorg

13.12.2013: Knelpunten in de ouderenzorg bij afbouw van de AWBZ (decentralisatie, bezuiniging)

22.08.2013: Zorgsubstitutie binnen de ouderenzorg

26.01.2014: Ook de financiering van toekomstige ouderenzorg kan een gemengde bekostiging zijn

25.03.2014: Kwetsbare ouderen verblijven al langer in een kwetsbare thuissituatie (schrijnend)

12.07.2017: Tekort aan verpleegkundigen in alle sectoren van de zorg

24.07.2017: Verpleeghuizen (over personele tekorten, het Manifest en Kwaliteitskader)

31.07.2017: Wat worden bij verpleeghuizen de vervolgstappen in beleid? (…een kostenonderzoek!)

18.09.2017: Politiek let niet op bij implementatie kwaliteitsrichtlijn in verpleeghuizen (verrassing)

04.08.2017: Ouderenzorg: te veel beleid, te weinig financiering (meer papier, dan budget)

15.09.2017: Ook de bekostiging van extramurale ouderenzorg is maatwerk (uitrekenen dus)

06.12.2017: Mate van beschikbaarheid zorgverleners kleurt uitvoering van zorg (roeien en riemen)

12.12.2017: Zorgval in de ouderenzorg (een terugval in zorgtoewijzing, ná een Wlz-zorgprofiel)

22.01.2018: Niet alles kan thuis (Wet zorg en dwang, onder andere ten behoeve van dementerenden)

05.02.2018: Praktijkondersteuning huisartsenzorg is onmisbaar (ja, ook bij ouderenzorg)

12.02.2018: Discussie over investeringen in verpleeghuiszorg (beïnvloeding VWS v/h kostenonderzoek?)

14.02.2018: Er zijn (blijkbaar) twee soorten kostenonderzoeken (huisarts/Wlz)

19.02.2018: De moeizame start van het eerstelijnsverblijf (NB: ELV-bed per 2017 in basispakket)

11.06.2018: Ouderenzorg thuis in 2018: een update (Pact, ELV, casemanager, afwentelgedrag)

05.07.2018: De moeizame doorstart van het eerstelijnsverblijf (NB: ELV-bed per 2017 in basispakket)

08.09.2018: Inzicht in toekomstige ouderenzorg: meer ouderen, meer kosten

17.09.2018: Actiepunten ter voorkoming zorgval bekend, nu de aanpak (overbruggingszorg, EKT)

18.09.2018: De huisarts en de Wet langdurige zorg (sectoren, met behandeling, bijdrage, ANW)

27.10.2018: Zelfs de voortgang van het eerstelijnsverblijf verloopt moeizaam (NB: ELV-bed…)

15.01.2019: Ouderenzorg thuis en de Wet langdurige zorg

22.01.2019: Variabelen bij capaciteit huisartsenzorg bijtijds agenderen

30.01.2019: Casemanagement bij dementie (nu verpleegkundige, basispakket, weinig ingezet)

01.02.2019: Schaarste personeel bedreigt zorg (instroom, maar ook veel uitstroom)

06.02.2019: Minister: “kwaliteitskader geldt ook voor kleinschalige woonzorgvoorziening

09.02.2019: De race tussen wonen en zorg (scheiden wonen en zorg, te kort aantal seniorwoning)

13.02.2019: Cliëntondersteuning: graag onafhankelijk en gratis (in wet: recht! Wlz en Wmo))

16.02.2019: Het wisselen van huisarts nader bekeken (ps: kwetsbare ouderen + Wlz)

21.02.2019: Term passende ouderenzorg blijkt toch verwarrend te zijn (kwetsbaren zijn allang bekend)

19.03.2019: Wachten op het wegwerken van wachtlijsten (treeknormen, zorgplicht, basispakket)

21.03.2019: Veranderingen medische zorg in kleinschalige woonzorgvoorziening (1): Wzd

23.03.2019: Veranderingen medische zorg in kleinschalige woonzorgvoorziening (2): financiën

26.03.2019: Veranderingen medische zorg in kleinschalige woonzorgvoorziening (3): team

25.04.2019: Uitstel ruimere integrale financiering binnen de Wet langdurige zorg (te duur)

08.05.2019: Mag aantal uren verpleging in palliatieve setting worden gemaximeerd? (1) (nee)

03.07.2019: Mag aantal uren verpleging in palliatieve setting worden gemaximeerd? (2) (nee)

06.07.2019: Geen ruimere indicatie voor tarief intensieve zorg bij een Wlz-zorgprofiel (alleen VV)

09.07.2019: Slechts deel huisartsenposten beloont huisarts voor extra ANW-werk in Wlz (32%)

11.07.2019: Wordt onvrijwillige zorg (Wzd) straks wel vrijwillig gegeven?? (3 functies ingevuld?)

15.07.2019: Checklist bij huisartsenzorg en Wlz: acht vragen (puntenlijst alvorens inschrijving)

26.08.2019: Wlz ook voor permanent zorgintensieve GGZ-problematiek

06.09.2019: Wlz-indicatie mét behandeling en ANW-spoedzorg: des huisarts? (maar geen plicht)

26.09.2019: Stuwmeer van wachtenden met Wlz-indicatie (nog) niet op juiste plek (300.882)

28.09.2019: Wet zorg en dwang na jaren van discussie nu wel heel dichtbij (per 2020, functies?)

09.10.2019: SO en AVG, welkom in de Zorgverzekeringswet (per 2020, maar wel na verwijzing)

17.10.2019: De consequenties van wachten op plek in verpleeghuis (totaal 16.382)

01.11.2019: Medische zorg verstandelijk gehandicapten onder druk: wie is verantwoordelijk?

08.11.2019: Gezocht: een bed voor verblijf, onderzoek of herstel (ELV, GRZ, verpl.huis, zkhs, respijt)

02.01.2020: Financiële staat: vraag/antwoord (12) (ELV-bed, oorzaken tekort, wachten verpleeghuis)

14.01.2020: Intramuraal beddentekort geeft extramuraal het ongemak (tekort verpleeghuisbed)

20.01.2020: Thuiswonende ouderen op weg naar hun zorg in 2030 (rapport Oud en zelfstandig 2030)

29.05.2020: Randvoorwaarden zorg voor mensen met beperking concreter beschrijven (Wlz)

03.06.2020: Randvoorwaarden bij Wlz-zorg: vraag/antwoord bij het convenant (wlz en huisarts)

16.06.2020: Consequenties toename extramuraal gegeven Wlz-zorg: voor cliënt (1) (wachtenden)

18.06.2020: Consequenties toename extramuraal gegeven Wlz-zorg: voor HA en SO (2) (2 bronnen)

28.08.2020: Verpleeghuiscapaciteit: aanbod blijft achter bij vraag. Wat nu? (extramurale gevolgen)

17.09.2020: Bekostiging passende zorg in beweging: de verpleeghuiszorg (3) (te laag aanbod)

21.09.2020: Bekostiging passende zorg in beweging: de wijkverpleging (4) (cliëntprofiel versus uurtarief)

09.11.2020: Convenant medische zorg gehandicapten: nu de randvoorwaarden (kennis + contract)

16.11.2021: Medisch generalistische basiszorg is bij Wlz niet automatisch huisartsenzorg

19.01.2022: Wat gaat radicale verandering van ouderenzorg eigenlijk inhouden? (start Rutte IV)

13.03.2022: Reflectie op speerpunten zorgkoers kabinet Rutte IV (1) (ouderenzorg = speerpunt 3)

15.03.2022: Reflectie op speerpunten zorgkoers kabinet Rutte IV (2) (personeelstekort = speerpunt 8)

17.05.2022: Opnieuw staat aanpak personele tekorten in zorg in de picture (TAZ:110.000/Gupta)

13.09.2022: Huisartsen en wijkverpleging wijzen huidig zorgakkoord af (ANW/MTVP-garanties)

06.10.2022: Wie is verantwoordelijk bij taakafbakening Wlz-zorg? (Brief NZa/JGJ ivm zorgstagnatie)

07.12.2022: Zorg kwetsbare ouderen in de knel: qua beleid, qua uitvoering (1) (Rutte IV + IZA/huisvesting)

21.12.2022: Zorg kwetsbare ouderen in de knel: qua beleid, qua uitvoering (2) (Wlz/kleinschalig)

17.03.2023: Over personele tekorten en het daardoor niet krijgen van zorg (2 mln.burgers!)

23.03.2023: Ouderenzorg: hindernissen overgang kwaliteitskader naar kwaliteitskompas (Wlz)

18.04.2023: Zware verantwoordelijkheid voor regionale organisatie bij ouderenzorg (KWO-Wlz)

26.06.2023: Wlz-ouderenzorg bekeken door ministeriële bril (antw. minister blog op verzoek Kamercie.)

 

Vragen of opmerkingen?