Vorige week is het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport een campagne gestart rondom de bewustwording en mogelijkheden van palliatieve zorg. Met als een van de motieven voor de campagne dat “als u thuis blijft, het belangrijk is dat u en uw dierbaren weten wat er mogelijk is”. Precies dat was ook de reden een eerdere blog te schrijven over de vraag of het aantal uren verpleging in de palliatieve setting mag worden gemaximeerd?
Antwoorden: mag aantal uren in palliatieve setting worden gemaximeerd?
- Ja, zeiden in het consumentenprogramma Kassa de niet gecontracteerde wijkverpleegkundigen: “12 uur per dag is bij alle verzekeraars de plafondnorm”
- Nee, zei de minister toen in een Kamerbrief, “Er is geen beperking op de inzet van verpleegkundige zorg die geïndiceerd kan worden…Als de palliatieve zorg verleend wordt door een gecontracteerde aanbieder, wordt deze altijd volledig vergoed” (einde citaat).
- Nee, zo is te lezen op de website van de overheid: “Indien het de wens van de cliënt en zijn naasten is dat de cliënt in de thuissituatie overlijdt, is de inzet van 24-uurszorg mogelijk. Hierbij staat voorop dat de cliënt daarbij de zorg krijgt die nodig is. In het geval van wijkverpleging (Zvw) bepaalt de wijkverpleegkundige of er 24-uurszorg nodig is. Binnen de Zvw en de Wlz is er geen maximaal aantal uren 24-uurszorg op cliëntniveau vastgesteld.
Vragen aan de NZa (28.05.2019)
Naar aanleiding van deze verwarring tussen theorie en praktijk, stelde ik aan het slot van de genoemde blog vijf vragen aan de NZa. Hieronder zijn de antwoorden van de toezichthouder te lezen.
Antwoorden NZa (29.05.2019)
|
Citaten NZa (29.05.2019 en 04.06.2019):” Er bestaat geen wettelijke norm over de omvang van de palliatieve zorg. Zorgverzekeraars en Zorgverzekeraars Nederland (ZN) hebben naar aanleiding van door ons ontvangen signalen uitleg gegeven over hun beleid voor palliatieve zorg. Zorgverzekeraars verklaren geen beperking te hanteren voor de omvang van het aantal uren palliatieve zorg. Dat zorgverzekeraars wel een beleid kennen voor het beperken van de omvang van palliatieve zorg blijkt uit inkoopovereenkomsten waarin een aantal zorgverzekeraars een gemiddelde omvang van circa 12 uur per dag aanhouden. Hierbij is echter nadrukkelijk vermeld dat meer zorg mogelijk is, mits dit goed wordt onderbouwd. Daar waar sprake is van discussie over palliatieve zorg betreft dit met name ongecontracteerde zorgaanbieders waarbij zorgverzekeraars alleen de gedeclareerde uren voor daadwerkelijke Zvw-zorg willen vergoeden. Voor ongecontracteerde zorgaanbieders geldt een machtigingsprocedure, waarmee zorgaanbieders kunnen onderbouwen wat de noodzakelijke omvang van zorg is. Mits goed onderbouwd en toegelicht door de wijkverpleegkundige kunnen de geïndiceerde uren voor palliatieve zorg worden ingezet. Wel wordt gesteld dat alleen zorg kan worden vergoed vanuit de Zvw met verpleegkundige of verzorgende noodzaak. Binnenkort is een breed overleg gepland waarin o.a. VWS, het Zorginstituut, V&VN, ZN en de zorgverzekeraars overleg voeren om de inzet van palliatieve zorg te bespreken. We stemmen toe dat u bovenstaand antwoord publiceert. In uw e-mail van 31 mei 2019 vraagt u de NZa of wij u kwantitatieve gegevens kunnen verstrekken over de vergoeding van PTZ door zorgverzekeraars. Wij hebben geen diepgaand onderzoek uitgevoerd. Wij hebben bezien welke meldingen wij hebben ontvangen en uitvraag gedaan naar het beleid van de zorgverzekeraars. Ook hebben wij hierover contact gehad met ZN en VWS. Er is helaas geen kwantitatieve informatie beschikbaar. Dat was namelijk ook niet het doel van ons onderzoek. Ook in het kader van recent verschenen Monitor contractering wijkverpleging hebben we deze data niet verzameld” (einde citaat) |
Interview met de minister: Medisch Contact 20 juni 2019
In een interview met de minister in Medisch Contact komt het onderwerp van de (niet) gecontracteerde palliatieve zorg ook aan de orde. Citaten: “In wijkverpleging, mijn portefeuille, mogen verpleegkundigen zelf indiceren hoeveel zorg nodig is. Ongecontracteerde aanbieders declareren gemiddeld twee keer zoveel zorg per patiënt bij dezelfde aandoening als gecontracteerde zorgaanbieders. Daar valt zonder contractuele relatie niet voldoende op te sturen. Dit leidt tot een oneerlijke verdeling van steeds schaarser wordend zorgpersoneel…Voor wijkverpleging wil ik daarom toe naar één herkenbaar team in de wijk, zodat je als huisarts en sociaal wijkteam weet wie je moet hebben. Dat hoeft niet één aanbieder te zijn, maar de aanbieders moeten wel als team gaan samenwerken. Via wetgeving willen we de lat hoger leggen voor nieuwe toetreders. Die zijn niet allemaal van toegevoegde waarde en zo kunnen we versnippering tegengaan. Met het werken als één team wil ik in 2021 een start maken. Kun je helemaal zonder ongecontracteerde zorg? Ik denk het niet. In palliatieve zorg bijvoorbeeld weet je dat het nodig is om goede zorg te kunnen leveren. Daar gaat het vaak om zorg rond de klok. Je ziet dat zzp’ers die flexibiliteit vaak het beste kunnen organiseren. En als je rücksichtslos helemaal een punt achter ongecontracteerd werken zou zetten, dan verlies je mensen voor de zorg”. (Einde citaten)
Slotconclusie
De vraag, hoe vaak het voorkomt dat tijdens palliatieve zorg thuis geïndiceerde verpleegkundige hulp wordt ingezet tussen 12 en 24 uur per dag, kan ik met het antwoord van de NZa dus niet geven. Bij niet gecontracteerde zorg is er een urenplafond. De enigen die hier (wel) antwoord op kunnen geven zijn wijkverpleegkundigen mét contract en de nabestaanden van de patiënt. Volgens VWS (citaat Medisch Contact, 27 juni 2019) “overlijden er jaarlijks ongeveer 150.000 mensen; 80% daarvan komt voor de arts niet onverwacht. Dat betekent dat per jaar rond de 120 duizend mensen palliatieve zorg nodig hebben. Uit onderzoek is gebleken dat patiënten die goede palliatieve zorg krijgen zich beter voelen in de laatste fase van het leven” (einde citaat). Dan zou het mooi zijn als de noodzakelijke uren palliatieve terminale zorg (PTZ) van artsen en verpleegkundigen, vallend onder de Zorgverzekeringswet, ook daadwerkelijk thuis kunnen worden ingezet.
Naschrift zorgverzekeraars (15.08.2019)
Eerdere blogs over verpleging en verzorging:
11.06.2017: Tekort aan verpleegkundigen in alle sectoren van de zorg (1)
12.07.2017: Tekort aan verpleegkundigen in alle sectoren van de zorg (2)
04.08.2017: Ouderenzorg: te veel beleid, te weinig financiering
04.09.2017: Het contract bij zorginkoop
15.09.2017: Ook de bekostiging van extramurale ouderenzorg is maatwerk
06.12.2017: Mate van beschikbaarheid zorgverleners kleurt uitvoering van zorg
12.12.2017: Zorgval in de ouderenzorg
06.01.2018: Analyse niet-gecontracteerde zorg nodig voor goede zorgrelatie (1)
22.01.2018: Niet alles kan thuis
25.01.2018: Analyse niet-gecontracteerde zorg nodig voor goede zorgrelatie (2)
05.02.2018: Praktijkondersteuning huisartsenzorg is onmisbaar
06.02.2019: Minister: “kwaliteitskader geldt ook voor kleinschalige woonzorgvoorziening”
19.02.2018: De moeizame start van het eerstelijnsverblijf
23.02.2018: Inzicht in prijs, dan pas uitzicht op een oplossing
05.07.2018: De moeizame doorstart van het eerstelijnsverblijf
20.08.2018: Het waardegericht kunnen inkopen is een illusie
17.09.2018: Actiepunten ter voorkoming zorgval bekend, nu de aanpak
27.10.2018: Zelfs de voortgang van het eerstelijnsverblijf verloopt moeizaam
13.11.2018: Vrijheid burger bij keuze zorgaanbieder is belangrijker dan contractstatus
15.01.2019: Ouderenzorg thuis in de Wet langdurige zorg
26.01.2019: Modern functionerend wijkteam vraagt om andere randvoorwaarden
30.01.2019: Casemanagement bij dementie
01.02.2019: Schaarste personeel bedreigt zorg
04.02.2019: Duidelijker financieel kader bij betaling van niet gecontracteerde zorg
21.02.2019: Term passende ouderenzorg blijkt toch verwarrend te zijn
13.03.2019: Torn niet aan de keuzevrijheid van de burger
26.03.2019: Veranderingen medische zorg in kleinschalige woonzorgvoorziening (3)
28.05.2019: Mag aantal uren verpleging in palliatieve setting worden gemaximeerd? (1)