Recent verscheen het rapport van het Centraal Plan Bureau (CPB) en diverse ministeries met de titel “Zorgkeuzes in Kaart 2020”. Het rapport geeft inzicht in een breed scala aan mogelijke beleidsopties die zijn in te zetten door politieke partijen in hun verkiezingsprogramma in de aanloop naar de verkiezingen in maart 2021. Partijen kunnen hun wensen en opvattingen kenbaar maken, kunnen voorstellen benoemen, waarna de opstellers van het rapport, een Technische Werkgroep van CPB en ministeries, de hierbij passende en noodzakelijke beleidsmaatregelen van de politieke partijen en kosten gaan inventariseren en uitwerken. Daarna heeft de burger op 21 maart 2021 een stem. In het lijvige rapport met 557 (!) pagina’s staan ter keuze 147 beleidsvoorstellen, per sector ingedeeld. Eveneens staan in het rapport beleidsvoorstellen per sector die om moverende redenen zijn afgewezen. Om te lezen overigens net zo interessant. Het rapport “Zorgkeuzes in Kaart 2020” is de opvolger van de editie van 2015.

Rapport ZiK 2020: 1 juli 2020: Zorgkeuzes in Kaart

Onderwerp van beleidsvoorstellen

Startpagina

Nummer v/d voorstellen

Hoort bij sector Care

        45

          1 t/m 30

Hoort bij sector Cure

      134

        31 t/m 48

Eigen betalingen, arbeidsmarkt, premievragen

      189

        49 t/m 77

Hoort bij sector Genees- en hulpmiddelen

      280

        78 t/m 100

Hoort bij basispakket en verzekeraars

      343

      101 t/m 117

Hoort bij preventie

      420

      118 t/m 131

Hoort bij zorgstelsel en transitie

      444

      132 t/m 147

Afgevallen maatregelen met toelichting

Vanaf pg. 508

 

Afgevallen in sector care

      508

      148 t/m 165

Afgevallen in sector cure

      516

      166 t/m 177

Afgevallen bij eigen betalingen, arbeidsmarkt

      524

      178 t/m 184

Afgevallen in sector genees- en hulpmiddelen

      529

      185 t/m 201

Afgevallen bij pakket en verzekeraars

      536

      202 t/m 215

Afgevallen bij preventie

      544

      216 t/m 224

Afgevallen bij stelsel & transitie

      549

      225 t/m 226

Selectie van voorstellen uit het rapport

Van de 147 haalbare beleidsvoorstellen uit het rapport selecteer ik in onderstaande tabel een aantal (31) voorstellen. Onderwerpen die ook vaak worden belicht in de blogs. Vergezeld van het nummer van het voorstel, te linken vanuit de startpagina in het rapport, en het paginanummer.

Onderwerp voorstel

Voorstelnummer

Pagina

Kostendekkende tarieven in jeugdzorg

           12

    74

Afsluiten nieuwe hoofdlijnakkoorden

           31

  135

Stimuleren anderhalvelijnszorg (‘substitutie’)

           34

  143

Regulering inkomsten specialisten door verbod vrije vestiging

           37

  152

Nationale aanpak ziekenhuislandschap

           38

  156

Integrale bekostiging acute zorg

           39

  159

1elijns GGZ naar Wmo; 2elijns GGZ via landelijke coördinatie

           41

  166

Gegevensuitwisseling in zorgstandaarden

           44

  173

Aanpassen vrijwillig eigen risico

           55

  208

Inkomensafhankelijk eigen risico

           59

  221

Huisartsenzorg onder eigen risico

           63

  233

Eigen bijdrage bezoek huisartsenpost

           64

  235

Eigen bijdrage wijkverpleging

           68

  245

Nominale premie Zorgverzekeringswet verlagen

           77

  277

Octrooien- en dwanglicenties

           85

  298

Aanpassen Wet geneesmiddelenprijzen

           92

  317

Centrale inkoop genees- en hulpmiddelen

           94

  323

Invoeren inschrijftarief apothekers

           98

  335

Afschaffen collectiviteitskosten basisverzekering

         103

  350

Beschikbare tijd per huisartsenconsult (MTVP)

         110

  380

Warme, gezonde lunch kinderen op voor- en basisschool

         121

  410

Gratis groente en fruit op basisschool

         122

  413

Sportstimulering via gemeenten

         123

  415

Nationaal Preventiefonds

         129

  435

Inleiding stelselwijziging

           –

  445

Inleiding populatiebekostiging   

           –

  452

Wijkverpleging naar Wet langdurige zorg

         135

  472

Jeugd-GGZ centraliseren naar Zorgverzekeringswet

         138

  481

Invoeren populatiebekostiging

         144

  496

Publiek stelsel: centrale aansturing en regionale uitvoering

         141

  488

Invoeren populatiebekostiging op wijkniveau o.a. huisarts

         145

  501

Voorstellen waar behalve de burgers ook de beroepsverenigingen en hun zorgverleners mee te maken krijgen.

Voor wie minister wil worden…

Voor wie (meer dan gemiddeld?) politiek actief is, bestuurder is, dan wel ambities heeft om minister te worden, kan uit al deze voorstellen kiezen en het met lobbyen/polderen ze bespreken en proberen te laten uitvoeren of te blokkeren. Een minister krijgt ter voorbereiding van de ministeriele taak meteen inzage in de organisatiestructuur van het ministerie (bv. op 10 juli 2020) met de namen van de belangrijkste betrokkenen (hier). Niet voor niets koos de premier op het (voorlopige) hoogtepunt van de coronacrisis voor een bekende persoon ter invulling van de spoedvacature van minister op het ministerie van Medische zorg en Sport, ook al was deze persoon lid van een oppositiepartij. Naast de organisatiestructuur en kennis van de 226 beleidsvoorstellen komen ook nog eens, per half jaar het overzicht, ook per sector ingedeeld, alle door het ministerie aangevraagde beleidsrapporten.

Tot slot

Politiek is een kwestie van keuzes maken. Elke keuze heeft consequenties voor de gezondheidszorg van de burger. Elke keuze heeft ook financiële consequenties, met een lastenverschuiving voor burger en overheid. Vandaar de intensieve bemoeienis van het CPB met de materie. Níet kiezen, uitstellen van beleid, het plaatsen van rapporten in bureauladen zijn trouwens ook politieke keuzes met óók financiële consequenties en wetmatigheden. En met óók invloed op de zorg voor de burger. Niets doen is iets nalaten te doen. Dat kan positief of negatief gedrag zijn. Een kwestie van persoonlijke beoordeling, politieke voorkeur en het wegen van (eigen of collectieve?) verantwoordelijkheid en belangen. Maar zal altijd context- en tijdgebonden zijn. Wat nu een goede beslissing is, kan morgen verkeerd zijn.

Daarom zal dit rapport dat nu in 2020 zorgkeuzes in kaart brengt met de nodige flexibiliteit en met regelmaat geüpdatet moeten worden.

Eerdere blogs over zorgkeuzes

19.11.2013: Solidariteit staat bij betaling van zorgkosten toenemend onder druk (afh.inkomen)

06.12.2013: Bij problemen met zorgcontractering kiest de rechter voor de overheid (rechter)

10.12.2013: Grondige evaluatie zorgstelsel laat lang op zich wachten (het is duur en complex)

24.05.2014: De risicodragers van het zorgstelsel

27.05.2014: Doorgaan huidige zorgstelsel wordt als beste optie gezien (evaluatie)

02.10.2016: Mededingingswet blijft van toepassing op de huisartsenzorg (inclusief de ACM)

12.01.2017: Een inkomensafhankelijke betaling hoort bij een solidair zorgsysteem (€-solidair)

21.02.2017: Aanpassing premiebetaling zorg stuit op verzet (meer inkomensafhankelijk)

01.03.2017: Het eerlijke verhaal begint met de juiste vragen (in verkiezingstijd)

31.03.2017: Een stapel wensen (bij kabinetsformatie)

26.06.2017: Met een goede risicoverevening is slechts een verzekeraar voldoende (geen risico)

28.06.2017: De overheid moet voor zorgfinanciering de besluiten nemen (minister beslist)

18.07.2017: Is minder marktwerking in het zorgstelsel nog een agendapunt (1)? (socialer)

10.08.2017: Kunnen zorgverzekeraars zich meer van elkaar onderscheiden? (eenheidsworst)

24.08.2017: Het risico van het Eigen Risico in het zorgstelsel (voor/tegens verplicht eigen risico)

27.09.2017: Bij dit zorgstelsel betaalt de burger de prijs (langs 3 wegen betaalt burger de kosten)

04.12.2017: Premiereductie betaald van zorggeld (onderschrijden en dan reclame met premiekorting)

07.12.2017: De aanvullende verzekering kan en mag ook verdwijnen (beperkte waarde…nog)

16.12.2017: Het woord is aan de minister (1) (over Rijksbegroting 2018)

21.12.2017: Actieve participatie burger nodig bij beheersen van zorgkosten (alle actoren doen mee)

10.01.2018: Is minder marktwerking nog een agendapunt (2)? (geen koerswijziging t.a.v. stelsel)

23.02.2018: Inzicht in prijs, dan pas uitzicht op een oplossing (interesse “ist” en “soll” kostprijs)

26.02.2018: Inzicht in prijs, dan ook uitzicht op een transparanter zorgcontract (in alle sectoren)

01.03.2018: De rol van de banken in de zorgsector (de 4e partij in de zorg, als lening verstrekker)

12.03.2018: De zorg en de kunst van het kiezen (burger medeverantwoordelijk voor zorg en keuzes)

27.04.2018: Regionalisering van de zorg: wat willen burgers en zorgaanbieders? (schaalgrootte)

28.04.2018: Bij kostenbeheersing in de zorg draagt ieder een bij (actoren bij betaalbaarheid)

30.04.2018: Politiek en hoofdlijnenakkoorden (position papers in aanloop naar bestuurlijke akkoorden)

22.05.2018: Politieke discussie nodig bij inzet van publieke middelen (balans kwaliteit doelmatigheid)

05.06.2018: Informatieovervloed op zorgverzekeringsmarkt voelt als doolhof (overstap verzekeraar)

14.06.2018: Welke zorg hoort in de basisverzekering? (pakketcriteria beoordeeld door ZiN)

21.06.2018: Gevolgen van veranderingen in zorg richting 2040 (VTV-toekomstverkenning RIVM)

29.06.2018: Leiden stelselperikelen ook tot stelselwijzigingen? (eigen risico, info-plicht, polissen)

10.07.2018: Maak bekostiging ziekenhuiszorg 100% transparant (start herindeling o.b.v. noodzaak)

20.08.2018: Het waardegericht kunnen inkopen is een illusie (P-waarde = uitkomst/kosten)

20.09.2018: Zoektocht naar maatregelen kostenbeheersing nog volop gaande (voorbeeld/aanpak)

28.09.2018: Stelseldiscussie lijkt onontkoombaar: niet top-down, maar bottom-up (burger!)

13.10.2018: Wouter Bos: “Stop met wegduiken voor pijnlijke keuzes in de zorg” (blijkt moeilijk…)

21.10.2018: Werken aan de agenda van de vooruitgang (reorganiseren + betaalbaar houden)

29.11.2018: Persbericht: “zorgstelsel vertoont ernstige gebreken” (Platform Betrouwbare Zorgcijfers)

15.12.2018: Aanpak betonrot in publieke zaak: groter denken, kleiner doen (Tjeenk Willink)

13.03.2019: Torn niet aan keuzevrijheid van de burger (wie bepaalt? aanbesteden hoeft niet)

19.03.2019: Wachten op het wegwerken van wachtlijsten (Treeknormen en zorgplicht)

15.04.2019: Is minder marktwerking in het zorgstelsel nog een agendapunt (3)? (richting waarborgen)

18.04.2019: Reactie op: “veel ziekenhuiszorg heeft geen enkel nut” (welke zorg ineffectief?)

04.07.2019: Samenhang is ZINVOL: zorgwetten inhoud nastreven voorwaarden etc. (HRMO)

24.07.2019: Aanpassing zorgstelsel: een bijdrage aan het debat (mijn eigen persoonlijke bijdrage)

21.08.2019: Wáár blijft het totaalplaatje? (stijging zorgkosten, personele tekorten, zorgstelsel etc.)

12.09.2019: Integreer monitor zorgverzekeringen met alledaagse zorg (verzekering versus praktijk)

19.09.2019: Rijksbegroting 2020 en de vragen over de juiste zorg op de juiste plek (JZOJP HA-SPEC)

29.10.2019: Méér inkomensafhankelijke zorgbetaling draagt (wel degelijk) bij aan meer solidariteit

04.11.2019: Het woord is aan de minister (2) (over de Rijksbegroting 2020)

18.12.2019: Financiële staat: vraag/antwoord (04) (wat is toegevoegde waarde, blik op vertrouwen)

19.12.2019: Financiële staat: vraag/antwoord (05) (risicoverevening, geld blijft op plank, afschaf ex-post)

22.04.2020: Ook deze crisis bewijst dat aanpassing zorgstelsel nodig is (corona: keuzes maken moeilijker)

28.04.2020: Brede maatschappelijke heroverweging zorgstelsel: een discussie waard (v/e ambtelijke werkgroep)

11.06.2020: De minister haalt oude koe uit de sloot (vrijheid artsenkeuze weer ter discussie)

24.06.2020: SER-rapport: zorgtoekomst vraagt een consistente, langjarige inzet in beleid en samenwerking

29.06.2020: Verbod op collectiviteit geeft zorgstelsel een meer sociaal karakter (37% betaalt voor 63%)