Nadat de nieuwe ministers van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en Medische Zorg en Sport straks na de Tweede Kamerverkiezingen in een nieuw kabinet zijn benoemd, wacht hen een heuse megaklus. Dan bedoel ik niet het lezen van het introductiedossier van het ministerie of het jaaroverzicht 2020 van de Inspectie. Ook bedoel ik niet de crisis rondom de coronaproblematiek of de perikelen rondom de vaccinatiestrategie.

Nee, deze blog gaat over de agenda van de zogenaamde controversiële onderwerpen (punt 10) waarover het nieuwe kabinet (wel) besluiten zal moeten nemen.

Met controversieel wordt bedoeld dat de (verdere) behandeling van de volgende wetsvoorstellen en/of beleidsdocumenten bewust wordt aangehouden tot de nieuwe kabinetsperiode.

Lijst met controversiële onderwerpen van het ministerie van VWS (28 januari 2021)

Artikelnummer

Onderwerp

34104-234/255

Tussenevaluatie en eindevaluatie persoonsvolgende zorg

31765-433/455

Integrale vergelijking verpleeghuiszorg

29247-325/313

Houtskoolschets acute zorg (blog)

34990-5

‘Perspectieven op de doodswens van ouderen die niet ernstig ziek zijn: de mens en de cijfers’

32647-84

Rapportage maatschappelijke dialoog laatste levensfase

29248-324

Voortgangsrapportage ZE&GG en Gepast Gebruik

33077-24

Verzekerdenmonitor 2020

25268-193

Evaluatierapport over het functioneren van het Zorginstituut Nederland over de periode 2014-2019

29689-1078

Definitief risicovereveningsmodel 2021

29689-1080

Beleidsreactie NZa monitor zorgverzekeringen 2020

29689-1081

Onderzoeken gemeentepolis en maatregelen om ongewenste zorgmijding tegen te gaan

29689-1088

De Zorgplicht handvatten voor zorgverzekeraars (blog)

29689-1089

Reactie op het advies van de NZa: Eigen risico in combinatie met de dbc-systematiek

34104-315

Tegengaan van een verdere stapeling van zorgkosten (Kamerstuk 34104-261)

Het demissionaire kabinet nu mag over deze onderwerpen geen besluiten meer nemen. Bij deze qua naamgeving enigszins verhulde onderwerpen gaat het in bovenstaand kader om bv. over de organisatie van spoedzorg (blog), over wetgeving rondom voltooid leven, maar ook over gegevensuitwisseling (blog), omschrijving van gepast gebruik bij pakketbeheer (blog/blog) en over risicoverevening (blog).

Ook gaat het over een reeds met een meerderheid aangenomen motie (in de huidige Tweede Kamer!) over structurele salarisverhoging voor verpleegkundigen (blog) en over het plaatsen van medische zorg in een stelselwet aan mensen met een beperking met een reeds afgegeven Wlz-indicatie en/of woonachtig in een kleinschalige woonzorgvoorziening (blog).

En uiteraard gaat het over verdere besluitvorming rondom de discussienota Zorg voor de Toekomst (14 december 2020). Deze nota gaat richting de toekomst over de houdbaarheid van de Nederlandse gezondheidszorg op het gebied van preventie & gezondheid, organisatie & regie en over vernieuwing & werkplezier.

Nu wil ik geen prioritering aanbrengen in de lijst met onderwerpen, maar bij het onderwerp van de toekomstbestendigheid van het zorgstelsel zijn met een verzekeringsplicht sowieso (bijna) alle burgers betrokken.

Onderwerp: Zorg voor de Toekomst

Uiteraard kan elke burger de zorgparagraaf uit de verkiezingsprogramma’s van de deelnemende politieke partijen lezen en kan elke burger op maandag 8 maart 2021 online het Grote Zorgdebat volgen.

In deze blog wijs ik graag op alle openbare bijdragen, voornamelijk vanuit de zorgsector, van de totaal 286 reacties op deze consultatie (mijn reactie). Bij enkele reacties zal ik hier een directe link geven: Doktersassistenten (NVDA), Praktijkhoudende huisartsen (VPH), Trimbos-instituut, Vereniging Arts en Leefstijl, Huisartsenvereniging (LHV/NHG), Amsterdam UMC (van der Horst), ZE & Gepast Gebruik (Sjoerd Repping), Consultant Gijs van Loef, VVAA (Brugman), Nederlandse Verenging van Diëtisten,  Zorginstituut Nederland (ZiN), VNO-NCW/MKB (werkgevers), KNMG, ACM, Inspectie (IGJ), Zorgverzekeraars (ZN), Apothekers (KNMP), Ziekenhuizen (NVZ), verpleegkundigen (V&VN), Patiëntenfederatie (PFN), Kankerbestrijding (KWF), Fysiotherapeuten (KNGF), Actiecomité vrije zorgkeuze (Herman Suichies), Stichting Guus Schrijvers Academie, Houdingsexpert/orthopedie (Piet van Loon), huisarts Geert Slock, Guus van Montfort (TU Twente), GGZ/Universiteit Utrecht (Jim van Os), medisch specialisten (FMS) en vele anderen. Een verzameling van valide argumenten ter heroverweging van wet- en regelgeving. Waarbij uiteraard een politieke meerderheid aan ten grondslag moet liggen.

Hoe wordt straks de verbinding gelegd tussen het zorgveld en de politiek? Wat verschijnt in het nieuwe regeerakkoord, wat in de Contourennota over het zorgstelsel en met welke aanpassingen krijgen burgers en zorgverleners straks uiteindelijk te maken?

Inmiddels wetend, los van corona, hoe de context gaat veranderen. Want qua bevolkingsomvang gaat NL in de richting van “drukker, diverser en dubbelgrijs” (NIDI/CBS-rapport, 7 juli 2020). Met alles wat daarbij vervolgens aan goede gezondheidszorg en organisatie komt kijken. Spannende tijden, waarbij keuzes en zorgkeuzes onvermijdelijk zijn.

Er is nu voor nieuw beleid iets te kiezen: de Tweede Kamerverkiezingen (17 maart 2021)

Maar liefst 37 partijen nemen deel aan de komende Tweede Kamerverkiezing van maart 2021 met in totaal 1579 kandidaten. De artsenfederatie KNMG liet al iets van zich horen, de patiëntenfederatie ook (hier). De partij (CPB) die de verkiezingsprogramma’s gaat doorrekenen idem. De huisartsen lieten voor de verkiezingen al heel vroeg een stevig geluid horen (hier).

Nu op 17 maart aanstaande is de burger, dat bent u en dat zijn wij samen, aan zet om de koers mede te bepalen. Daarna schrijft het nieuw te vormen kabinet het regeerakkoord. De komende ministers van VWS en medische zorg wacht een megaklus.

Voor de zorgen van morgen en als hulpbron bij het stemmen verwijs ik graag naar een recente uitzending van Tegenlicht (VPRO, 14 februari 2021, NPO2 van 22.05 uur). In deze uitzending wordt stil gestaan bij marktwerking, de coronacrisis, de te maken politieke keuzes, de schaarste in het publieke domein, met een eindig zorgbudget. Het gaat, zegt Marcel Levi, niet om een ander stelsel, maar om een ander gedrag binnen dat stelsel. De zorgverzekeraar als betaalkantoor en slechts de zorginkoper van planbare zorg? Biedt regionalisering van zorg met meer zelfsturing door zorgprofessionals het meeste perspectief?

Voor de weifelende kiezer wat betreft de zorgkoers zeker een aanrader, deze uitzending.

Eerdere relevante blogs over het zorgstelsel en verkiezingstijd

01.03.2017: Het eerlijke verhaal begint met de juiste vragen (in verkiezingstijd)

31.03.2017: Een stapel wensen (bij kabinetsformatie)

26.06.2017: Met een goede risicoverevening is slechts een verzekeraar voldoende (geen risico)

28.06.2017: De overheid moet voor zorgfinanciering de besluiten nemen (minister beslist)

18.07.2017: Is minder marktwerking in het zorgstelsel nog een agendapunt (1)? (socialer)

10.08.2017: Kunnen zorgverzekeraars zich meer van elkaar onderscheiden? (eenheidsworst)

24.08.2017: Het risico van het Eigen Risico in het zorgstelsel (voor/tegens verplicht eigen risico)

21.12.2017: Actieve participatie burger nodig bij beheersen van zorgkosten (alle actoren doen mee)

10.01.2018: Is minder marktwerking nog een agendapunt (2)? (geen koerswijziging t.a.v. stelsel)

23.02.2018: Inzicht in prijs, dan pas uitzicht op een oplossing (interesse “ist” en “soll” kostprijs)

26.02.2018: Inzicht in prijs, dan ook uitzicht op een transparanter zorgcontract (in alle sectoren)

12.03.2018: De zorg en de kunst van het kiezen (burger medeverantwoordelijk voor zorg en keuzes)

27.04.2018: Regionalisering van de zorg: wat willen burgers en zorgaanbieders? (schaalgrootte)

28.04.2018: Bij kostenbeheersing in de zorg draagt ieder een bij (actoren bij betaalbaarheid)

30.04.2018: Politiek en hoofdlijnenakkoorden (position papers in aanloop naar bestuurlijke akkoorden)

22.05.2018: Politieke discussie nodig bij inzet van publieke middelen (balans kwaliteit doelmatigheid)

05.06.2018: Informatieovervloed op zorgverzekeringsmarkt voelt als doolhof (overstap verzekeraar)

14.06.2018: Welke zorg hoort in de basisverzekering? (pakketcriteria beoordeeld door ZiN)

21.06.2018: Gevolgen van veranderingen in zorg richting 2040 (VTV-toekomstverkenning RIVM)

29.06.2018: Leiden stelselperikelen ook tot stelselwijzigingen? (eigen risico, info-plicht, polissen)

20.08.2018: Het waardegericht kunnen inkopen is een illusie (P-waarde = uitkomst/kosten)

12.09.2018: Verbod op winstuitkering aan zorgverzekeraars is een goede zaak (gesloten circuit)

20.09.2018: Zoektocht naar maatregelen kostenbeheersing nog volop gaande (voorbeeld/aanpak)

28.09.2018: Stelseldiscussie lijkt onontkoombaar: niet top-down, maar bottom-up (burger!)

13.10.2018: Wouter Bos: “Stop met wegduiken voor pijnlijke keuzes in de zorg” (blijkt moeilijk…)

21.10.2018: Werken aan de agenda van de vooruitgang (reorganiseren + betaalbaar houden)

08.11.2018: Selectief commentaar NZa bij verschijnen monitor zorgverzekeringen (repliek)

13.11.2018: Vrijheid burger bij keuze zorgaanbieder is belangrijker dan contractstatus (drempel)

29.11.2018: Persbericht: “zorgstelsel vertoont ernstige gebreken” (Platform Betrouwbare Zorgcijfers)

15.12.2018: Aanpak betonrot in publieke zaak: groter denken, kleiner doen (Tjeenk Willink)

13.03.2019: Torn niet aan keuzevrijheid van de burger (wie bepaalt? aanbesteden hoeft niet)

19.03.2019: Wachten op het wegwerken van wachtlijsten (Treeknormen en zorgplicht)

15.04.2019: Is minder marktwerking in het zorgstelsel nog een agendapunt (3)? (richting waarborgen)

24.07.2019: Aanpassing zorgstelsel: een bijdrage aan het debat (mijn eigen persoonlijke bijdrage)

21.08.2019: Wáár blijft het totaalplaatje? (stijging zorgkosten, personele tekorten, zorgstelsel etc.)

12.09.2019: Integreer monitor zorgverzekeringen met alledaagse zorg (verzekering versus praktijk)

29.10.2019: Méér inkomensafhankelijke zorgbetaling draagt (wel degelijk) bij aan meer solidariteit

04.11.2019: Het woord is aan de minister (2) (over de Rijksbegroting 2020)

18.12.2019: Financiële staat: vraag/antwoord (04) (wat is toegevoegde waarde, blik op vertrouwen)

19.12.2019: Financiële staat: vraag/antwoord (05) (risicoverevening, geld blijft op plank, afschaf ex-post)

22.04.2020: Ook deze crisis bewijst dat aanpassing zorgstelsel nodig is (corona: keuzes maken moeilijker)

28.04.2020: Brede maatschappelijke heroverweging zorgstelsel: een discussie waard (v/e ambtelijke werkgroep)

12.05.2020: Een financiële kluwen: lenteherberekening en catastroferegeling (compensatie 21 ZV’s)

11.06.2020: De minister haalt oude koe uit de sloot (vrijheid artsenkeuze weer ter discussie)

24.06.2020: SER-rapport: zorgtoekomst vraagt een consistente, langjarige inzet in beleid en samenwerking

29.06.2020: Verbod op collectiviteit geeft zorgstelsel een meer sociaal karakter (37% betaalt voor 63%)

04.08.2020: Een kwestie van kiezen (te maken zorgkeuzes in politiek bij verkiezingen: 226 voorstellen)

26.10.2020: Kiezen is een kunst (over politieke zorgkeuzes als het niet meer financierbaar is)

24.11.2020: Leerpunten decentralisatie gebruiken bij regionalisering (SCP-rapport: nut medisch?)

02.12.2020: Passende zorg zoekt passende bekostiging (1) (NZa ZiN rapport zorginhoud)

04.12.2020: Passende zorg zoekt passende bekostiging (2) (NZa ZiN rapport bekostiging/organisatie)

14.12.2020: Zorgplicht zorgverzekeraar is primair een resultaatverplichting (NZa met plichten ZV)

24.12.2020: Discussienota kabinet Zorg voor de Toekomst: een reactie (consultatie + reactie)