Testen en traceren is in de tweede verdedigingslinie het eerste belangrijke onderdeel van de aanpak tegen het Coronavirus. De huidige teststrategie in Nederland heeft twee doelen, het bestrijden van de infectieziekte en het continueren van economie en samenleving. Aan verruiming van testcapaciteit wordt gewerkt, zoveel mogelijk via het eerste spoor van de basisteststructuur via de GGD-testlocaties (blog, 2 november 2020).

Het tweede testspoor

Dit tweede aanvullende testspoor kan worden gebruikt voor werkgevers, die straks op eigen initiatief conform het nieuwe advies (14 oktober 2020) omtrent inzet nieuwe antigeensneltesten deze voor eigen personeel kunnen toepassen. Duidelijk is dat deze private initiatieven moeten passen binnen het publieke testbeleid (brief), c.q. bekend moeten zijn bij de publieke uitvoerders (GGD).  Zo moeten bv. afname en uitslag van testen veilig en betrouwbaar zijn, ook als deze niet in de klassieke GGD-testlocaties plaatsvinden. Vandaar dat VWS het RIVM heeft gevraagd met een LCI-richtlijn te komen die de stand van zaken, noodzaak tot randvoorwaarden en (medische) eisen waaraan testen binnen deze initiatieven aan moeten voldoen transparant vastlegt. Bij de uitwerking van de LCI- richtlijn zullen spelers uit de bedrijfskundige zorg en het Arboveld betrokken worden. Het verplicht melden van met gevalideerde sneltesten gevonden positieve personen aan de regionale GGD is zo’n eis.

Hoe staat het ervoor met de antigeensneltesten?

Info: Webinar COVID-19 LHV/NHG, 4 november 2020 en Kamerbrief, 4 november 2020

·      De antigeensneltesten van Abbott Panbio, Becton Dickinson Veritor en Roche assay zijn gevalideerd voor bruikbaarheid voor personen met klachten in de setting van GGD-teststraten in Nederland. Validatie van andere antigeentesten en/of nieuwe testmethodes (E-Nose/lamp PCR) worden altijd in overleg met het OMT verder uitgewerkt.

·      Afname sneltest gaat hetzelfde als bij PCR-test: uitstrijk neus en keel, de swab in vloeistof dopen, op teststrook druppelen, afhankelijk van soort test meestal na 15 minuten uitslag: meestal duidt twee streepjes op positieve test.

·      Een “positieve” antigeensneltest duidt op hogere virale load, ofwel veel viruseiwit. Juist dit zijn de personen die “besmettelijk” zijn (blog). Testen daarom het liefst bij personen met klachten korter dan 1 week, liefst zo spoedig mogelijk na 1e ziektedag.

·      Precieze plaatsbepaling voor inzet van deze antigeensneltesten volgt. Voor het stellen van diagnose COVID-19 bij personen met klachten in de huisartsenpraktijk heeft de PCR-test de voorkeur.

·      De specificiteit > 99%: dat betekent dat bij een positieve antigeensneltest de diagnose COVID-19 nagenoeg zeker is.

·      De sensitiviteit (‘gevoeligheid’) varieert van 73-94% (ongeveer 85%). Dat betekent dat bij 15% van de getesten de diagnose COVID-19 wordt gemist. Vandaar dat wordt geadviseerd om bij klachten én een negatieve antigeensneltest nadien alsnog de PCR-test uit te voeren. Dit is ook de reden om de antigeensneltest zoveel mogelijk te gebruiken in een vroeg stadium van de klachtenperiode.

·      Er zijn nog geen data bekend van het gebruik van antigeensneltesten bij asymptomatische burgers/dragers.

·      Afname gebeurt met het dragen van PBM

·      RIVM/NHG-advies (28 oktober 2020): “Medewerkers van de huisartsenpraktijk met milde klachten (zonder koorts/benauwdheid/hoesten) en een negatieve antigeensneltest, die in afwachting zijn van de uitslag van de PCR-test, mogen in uitzonderingssituaties, waarbij de continuïteit van zorg in het geding komt door dreigende personele krapte aan het werk. Voorwaarde hierbij is dat zij altijd een chirurgisch mondneusmasker IIR dragen en bij persoonlijke verzorging en lichamelijk onderzoek ook handschoenen dragen.”

·      De IGJ houdt adequaat toezicht op het testen en het testproces.

·      De advisering en plaatsbepaling van antigeensneltesten in de zorg loopt voor de huisartsenzorg via RIVM, OMT, NHG en LHV. Aanschaf kan via internet: ongeveer 6-8 euro per antigeensneltest.

 .     Met deze week een nieuwe regel voor sneltesten voor zorg, onderwijs en politie.

Tot slot

Het blijft een zoektocht om antigeensneltesten op de juiste wijze in te zetten voor infectiebestrijding en/of voor het openhouden van economie en samenleving. Misschien biedt het derde spoor (blog), het thuis zelf testen op corona, uitgevoerd door individuele burgers nog wel het meeste perspectief. De eerste pilots hierbij zouden op zijn vroegst het eerste kwartaal 2021 kunnen starten, zo meldt de minister.

In een vroeg stadium bij klachten zelf de test uitvoeren en bij positieve test ook zelf vervolgens het BCO uitvoeren (blog), zou dat een utopie zijn?  

 

Eerdere blogs over COVID-19

19.03.2020: De impact van COVID-19 is amper te overzien (01) (de consequenties volksgezondheid)

23.03.2020: De impact van COVID-19 is amper te overzien (02) (gevolgen economie en geld printen)

26.03.2020: De impact van COVID-19 is amper te overzien (03) (over sociale en mentale gevolgen)

28.03.2020: De impact van COVID-19 is amper te overzien (04) (met testbeleid naar 3 groepen)

30.03.2020: De impact van COVID-19 is amper te overzien (05) (met uitstelzorg, aanpak en compensatie)

02.04.2020: De impact van COVID-19 is amper te overzien (06) (beleidsmaatregelen o.b.v. kennisbundeling)

04.04.2020: Verhoogde urgentie aanpak tekorten geneesmiddelen (altijd al, zeker nu in coronatijd)

07.04.2020: Contractafspraken: andere context, ander contract? (andere afspraken in COVID-19 tijd?)

10.04.2020: Tekort beschermingsmateriaal voor zorgverlener én patiënt een treurig feit

19.04.2020: Het bron- en contactonderzoek bij COVID-19 kan ook zonder app (BCO zelf uitvoeren)

22.04.2020: Het bron- en contactonderzoek bij COVID-19 heeft last van het afwentelvirus (GGD)

24.04.2020: Verhoogde testcapaciteit COVID-19 wordt niet volledig benut (de beschermende COVID-keten)

05.05.2020: Van het nieuwe abnormaal naar het normale normaal (maatregelen heropenen economie)

09.05.2020: Conclusie: voor elke burger goed neusmondmasker voorradig (anders schijnveiligheid)

12.05.2020: Een financiële kluwen: lenteherberekening en catastroferegeling (compensatie 21 ZV’s)

16.05.2020: Economie en volksgezondheid zijn onlosmakelijk verbonden (maatregelen economie + zorg)

20.05.2020: Extra taken (blijkbaar) voor huisartsen in coronatijd (bij testen mantelzorgers en toedienen LMWH)

01.06.2020: 0800-1202 (het nieuwe testbeleid voor elke burger met coronaklachten, 3 mnd. na 1e patiënt)

08.06.2020: Na WHO-advies: frequent gebruik mondmaskers het nieuwe normaal? (ruime indicatie)

22.06.2020: Regelen onafhankelijke evaluatie eigen coronabeleid is (ook) taak overheid (en nodig)

10.07.2020: Inzicht in verspreiding coronavirus als fundament voor maatregelen (1,5 mtr., Goudsmit)

13.07.2020: Urgentie de bevolking méér proactief te gaan testen (asymp. dragers + superverspreiders)

18.07.2020: Gaat de beroepsgroep van huisartsen het coronabeleid nog evalueren? (PBM)

23.07.2020: Toename besmettingen vraagt intensievere maatregelen bij T-BCO-I (meer/beter)

24.07.2020: Gevraagde experts komen al binnen paar dagen met advies voor minister (TTI)

30.07.2020: Mondkapje ja/nee? Beslis zelf! (blokkade medisch, juridisch, gedrag, communicatief)

07.08.2020: Wanneer elke dag telt… (gevolgen van uitstel T-BCO-I + uitstel beleid/maatregelen)

13.08.2020: Overheid faciliteer GGD maximaal (1)(T-BCO-I immers na gedrag enigste wapen in strijd)

15.08.2020: Huisartsen willen beter testbeleid met terugkoppeling uitslagen virustest (test!)

18.08.2020: Overheid faciliteer GGD maximaal (2) (hulp bij T/BCO, ofwel hulp bij opschalen)

22.08.2020: Inzet IC-verpleegkundigen onder het vergrootglas (IC-capaciteit + hun randvoorwaarden)

01.09.2020: Beleid vaccinontwikkeling goede testcase Europese samenwerking (inkoop/spreiding)

04.09.2020: Bij coronadiagnostiek te lang gewacht inschakeling diagnostische centra (EDC’s)

20.10.2020: Zet nu (ook) sneltesten in bij corona-aanpak! (sneltest scoort beste tav besmettelijkheid)

21.10.2020: Mistroostige reactie GGD richting huisartsen (niet altijd wordt positieve test gemeld)

02.11.2020: Vanaf nu wordt het testen op COVID-19 anders aangepakt (meer testen op meer plekken)