Recent kreeg ik van de huisartsenvereniging (LHV) een uitnodiging voor deelname aan een online te houden ledentevredenheidsonderzoek. De LHV meldt bij deze uitnodiging (23 augustus 2021) dat zij hopen zo een beter inzicht krijgen in de wensen, behoeften en ervaringen van de leden. Citaat: “Zo kunnen we zorgen dat we in ons beleid en onze dienstverlening zo goed mogelijk aansluiten bij wat de beroepsgroep wenst en nodig heeft.” Aanvankelijk voelde ik reserves om deel te nemen, want mijn laatste patiëntencontact dateert van juni 2016. Omdat ook seniorleden expliciet werden uitgenodigd, alsnog de enquête ingevuld. Daarbij heb ik nog eens expliciet mijn zorgen geuit over de chronische ANW-problematiek van huisartsen (blog2017 en blog2018en blog2019 en blog2020 en blog2021 en…).
In deze blog ga ik in op andere knelpunten. Probleempunten zoals door huisartsen wél gemeld in een recent artikel in Huisarts en Wetenschap (H&W) over gereguleerde marktwerking en probleempunten zoals deze juist níet gemeld waren in de tussenevaluatie van het laatste bestuurlijke akkoord door onderzoeksbureau Rebel (blog).
- H&W-artikel
Op 25 augustus 2021 verscheen in H&W het artikel “Marktwerking in de huisartsenzorg: veel ruimte voor verbetering.” Met de Delphi-methode is de mate van consensus in kaart gebracht over de gevolgen van de invoering van het per 2006 geldende nieuwe stelsel onder zorgprofessionals uit de huisartsenzorg, ggz, gezondheidseconomen en zorgverzekeraars.
In het H&W-artikel wordt de consensus van de deelnemende professionals uit de huisartsenzorg (huisartsen en praktijkondersteuners) belicht over: 1) de voordelen van het systeem van de gereguleerde marktwerking; 2) de nadelen ervan; en 3) gewenste veranderingen in dat systeem. Ook toont het artikel hoe een andere groep, de zorgverzekeraars, daarover denkt. Dat de meningen van beide groepen sterk uiteenlopen zal niet verbazen. Gereguleerde marktwerking wordt sinds 2006 steeds omschreven als markt waar dat kan, regulering waar dat moet.
Resultaten: Delphi-onderzoek: voordelen, nadelen en gewenste veranderingen gereguleerde marktwerking. Alleen de items waarover consensus bestond, zijn in onderstaande vermeld.
Consensus bij de huisartsengroep over gereguleerde marktwerking
|
***Gewenste veranderingen: |
***Nadelen: |
|
-Transparantere polis over kwaliteit, kosten en toegankelijkheid |
-Gaat ten koste van zorg voor complexe patiënten |
|
-Zorgaanbieders moeten transparanter zijn over de geleverde zorg |
-Te veel sturing op geld in plaats van kwaliteit |
|
-Meer investeren in preventie en vroegsignalering |
-Verlies van zorggeld door de concurrentiestrijd tussen marktspelers |
|
-Regelgeving vereenvoudigen |
-Toename van bureaucratie en regelgeving |
|
-Macht zorgverzekeraars verminderen |
-Te veel macht bij zorgverzekeraars |
|
-Meer aandacht voor complexe patiënten |
-Toename van complexiteit van het zorgstelsel |
|
-Administratieve lasten bij behandelaren verminderen |
|
|
-Meer inbreng en regie van uitvoerende behandelaren in gewenste behandelingen |
***Voordelen: |
|
-Implementatie van effectieve, wetenschappelijke innovaties moet verbeteren |
– |
|
-Meer uniformiteit in eisen van verzekeraars naar zorgaanbieders |
|
Opmerkelijk is dat er bij respondenten uit de huisartsenzorg geen consensus was over mogelijke voordelen van het zorgstelsel met een gereguleerde marktwerking.
Consensus bij de zorgverzekeraars over gereguleerde marktwerking
|
***Gewenste veranderingen: |
***Nadelen: |
|
-Betere transparantie over kwaliteit, kosten en toegang van zorg |
-Onduidelijkheid over finale verantwoordelijkheid |
|
-Meer aandacht voor resultaten van zorg |
-Excessieve onderhandelingsmacht van ziekenhuizen |
|
-Beter systeem voor risico-equilisatie |
-Overbehandeling leidt tot prikkels bij professionals |
|
-Grotere verschillen in vergoedingen gecontracteerde en niet-gecontracteerde zorg |
|
|
-Reductieprikkels voor zorgprofessionals |
|
|
-Vermindering administratielast voor professionals |
***Voordelen: |
|
-Verminderde cherry picking door professionals |
-Meer bewustzijn over kosten van zorg |
|
-Betere vergoeding voor evidencebased innovaties voor professionals |
-Betere balans tussen kwaliteit, toegang en kosten |
|
-Vergroten van regionale verantwoordelijkheid voor zorg |
-Meer keuzevrijheid voor verzekerde |
|
-Betere waarborging gezondheidsdata |
-Meer innovatie |
|
|
-Minder lange wachttijden |
|
|
-Beheersing kosten |
|
|
-Betere toegankelijkheid van zorg |
|
|
-Betere efficiëntie |
|
|
-Betere kwaliteit van zorg |
Bij de conclusies in het H&W-artikel valt te lezen dat de lijst van nadelen en knelpunten uit dit onderzoek duidelijk maakt dat de deelnemende professionals uit de huisartsenzorg een verdere optimalisatie van het huidige zorgstelsel wensen. En dat het verschil tussen de opinie van de huisartsengroep en die van de zorgverzekeraars ook duidelijk maakt dat de ervaringen, visies en behoeften voor de toekomst aanzienlijk uiteenlopen. Voor het vervolg meldt het artikel (citaat): “Voor een goede uitvoering en verdere uitwerking van het huidige zorgstelsel moeten alle relevante groepen de verschillen en knelpunten onderkennen, zal het vertrouwen hersteld moeten worden en moet erkend worden dat het belangrijk is om consensus te verkrijgen. De verschillende partijen zullen om de tafel moeten (blijven) zitten om deze consensus en het draagvlak te vergroten, zodat ze een gezamenlijk actieplan kunnen opstellen om het huidige stelsel te optimaliseren.”
Daar waar deze aanbeveling zorgverzekeraars en huisartsen betreft kan deze conclusie worden opgevat als advies aan zorgverleners en zorgverzekeraars om uitwerking van het actieplan in het zorginkoopcontract op te nemen. Waarbij het resultaat is terug te lezen in de jaarlijkse monitor (blog).
Daar waar interventie gewenst in het stelsel, is de politiek aan zet. Dan gaat het bv. om passende zorg, een passende bekostiging en toekomstbestendigheid.
2. Tussenevaluatie bestuurlijk akkoord (Rebel, 11 december 2020)
Het bestuurlijk akkoord (27 juni 2018) bevat 8 thema’s en 35 werkafspraken. Bij de tussenevaluatie van het akkoord is dit jaar te lezen dat op advies van Rebel drie versnellingsprojecten rond organisatie en infrastructuur (O&I), Meer Tijd Voor De Patiënt (MTVP) en Digitalisering meer handen en voeten (‘een tandje bij’) voorrang krijgen.
In mijn blog van 6 mei 2021 ga ik in op de vraag of de genoemde versnellingsprojecten ook daadwerkelijk de gebieden zijn waar de nood van de huisartsenzorg het hoogst is? In de blog noem ik namelijk zelf 5 probleempunten met mijns inziens hoge urgentie. Zijnde de afnemende beschikbaarheid huisartsenzorg (een/twee/drie), dat zorgplicht verzekeraar een inkoopplicht inhoudt, de noodzaak van het oprichten van stand-by netwerken in de wijk, het aantrekkelijker maken van het praktijkhouderschap en het stoppen met afschuiven van werk richting huisartsen.
Bij al deze problemen zijn behalve huisartsen ook zorgverzekeraars, toezichthouders en het zorgstelsel van de overheid betrokken. Het “gezamenlijke actieplan” om het stelsel te optimaliseren, zoals genoemd in het H&W-artikel, is daarom een op een óók van toepassing op deze knelpunten.
Tot slot
Hopelijk gaan alle LHV-leden online het tevredenheidsonderzoek invullen. Het wensenpakket van de beroepsgroep zal, vermoed ik, straks bestaan uit drie hoofdstukken. Wat goed gaat, behouden (hfst.1). Wat beter kan, verbeteren (hfst.2). Wat anders moet, veranderen (hfst.3). Hoofdstuk 1 is de motor van de energielevering, hoofdstuk 3 is meestal de energieslurper of erger.
Daarom ben ik met name nieuwsgierig naar de tijdgebonden resultaatgerichte 5W1H-aanpak (Kipling-methode) ná de enquête van de meest genoemde urgente probleempunten en daarbij horend, de gewenste en/of noodzakelijke veranderingen.