Om uit de gedeeltelijke lockdown te komen, is niet alleen beter zicht nodig op het gedrag van mensen, dagelijks onderwerp in de praatprogramma’s, maar ook op het gedrag van het coronavirus. Dit laatste inzicht komt tot ons via wetenschap en onderzoek. Het gaat in deze blog over het gegeven dat de begrippen besmet en besmettelijk zijn niet identiek hoeven te zijn.
‘Niet besmet, toch positief getest’ lijkt een zeldzaamheid, zegt arts-microbioloog Marc Bonten. ‘Niet besmettelijk, toch positief getest’ komt daarentegen waarschijnlijk regelmatig voor. Het doel van het testbeleid is om transmissie zoveel mogelijk te beperken door zoveel mogelijk verspreiders te traceren en te isoleren. Een nieuwe ontwikkeling is de opmars van de sneltesten met virusantigeen. Het missen van mensen met een laag risico op verspreiding is minder erg dan het missen van de meest besmettelijke mensen. Om juist deze groep van de besmettelijke mensen beter te op te sporen, zijn nodig: drempelloos testen met daarbij inzet van door de overheid goedgekeurde sneltesten.
Bronnen:
Goudsmit, Jaap, Geen twijfel: sneltesten geven ons snel meer vrijheden, NRC Next, 19 oktober 2020
Bonten, Marc, COVID-19, een foutpositieve PCR-testuitslag, Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde, 26 september 2020
Keulemans, Maarten, supersnelle ‘coronatest-in-een doosje’ krijgt groen licht, de Volkskrant, 7 oktober 2020
Kernpunten (oktober 2020)
|
· Minstens de helft van de infecties met SARS-CV-2 verloopt zónder dat de geïnfecteerde er (amper) iets van merkt; juist deze groep levert het grootste gevaar op dat het virus zich verspreidt · Besmetting door het virus moet worden onderscheiden van besmettelijkheid · Bij een positieve PCR-test is iemand wel besmet, maar niet noodzakelijkerwijs besmettelijk · PCR-test is wél geschikt om achteraf vast te stellen of iemand een infectie heeft · PCR-test is níet geschikt als maatregel om verspreiding van het virus tegen te gaan · Door alleen te testen bij klachten, het huidige beleid, blijf je achter de feiten aanlopen · PCR-test meet in de neuskeelholte de gemiddelde hoeveelheid viraal RNA van mensen met ziekteverschijnselen (het huidige beleid). Máár deze gemiddelde hoeveelheid virus-RNA is even hoog of laag als bij mensen zonder enig teken van infectie. Dit suggereert dat de hoeveelheid virus niet bepalend is of je van het virus ziek wordt of niet · Het is dus onjuist te denken dat alleen mensen met ziekteverschijnselen besmettelijk zijn. Sterker nog, deze mensen met klachten blijven veelal(?) thuis, nu nog in afwachting tot de uitslag van hun PCR-test in de GGD-teststraat · Of een virusdeeltje ook infectieus is en zorgt voor besmettelijkheid hangt af van de kwaliteit of het intact zijn van het virusdeeltje en de hoeveelheid deeltjes; de PCR-test soort alle virusdeeltjes op, of die nu infectieus zijn of niet. Om te weten of iemand besmettelijk is, moet je ook de hoeveelheid virus meten/weten. Zonder informatie over de hoeveelheid virus in de keel, kun je over besmettelijkheid niets zeggen · Antigeentesten, ‘sneltesten’ genoemd, tonen niet het RNA maar eiwitten aan van het virusdeeltje. Ze sporen niet alle virusdeeltjes op, daardoor zijn deze testen minder gevoelig. Hetgeen wil zeggen dat als je weinig virus-RNA in neus/keel hebt, deze sneltest negatief is · Máár…, uit recent onderzoek blijkt dat een positieve uitslag in de antigeensneltest direct gecorreleerd was met infectieus virus en dat de geteste persoon besmettelijk is. · De sneltesten van het bedrijf Abbott misten vrijwel geen infectieus virus |
Conclusie Jaap Goudsmit
“Op grond van een negatieve sneltest zou ik het aandurven mensen de toegang tot een café, restaurant of stadion te verschaffen en bij positiviteit toegang te weigeren en voor confirmatie naar de GGD te sturen voor een PCR-test.”
De sneltest, zoals die van Abbott, waarbij je genoeg hebt aan een wattenstaafje en een klein teststripje dat in je hand past, is de aangewezen test om het hoogste risico op besmetting in horeca, stadions of bij festivals uit te bannen.
Kortom,
Daarmee wordt het doel van de sneltest om negatief geteste personen dan ook vrije toegang te geven in het maatschappelijk verkeer. Sneltesten zijn ook in te zetten bij mensen die uit het bron- en contactonderzoek naar voren komen, al dan niet na melding van de CoronaMelder (app), maar nog geen symptomen hebben. En de sneltesten zijn inzetbaar in werksituaties: viroloog UMCG (7 oktober 2020): ” Als je zeker wilt weten dat werknemers negatief zijn, dan zouden die twee of drie keer per week zo’n test moeten doen. Het kan ook, want zo’n test kost maar 5 euro. Dat lijkt me wel de investering waard als werkgever.” Ook het OMT heeft aangegeven dat de sneltesten van meerwaarde kunnen zijn (14 oktober 2020).
Wat nu voor NL nodig is, is een betrouwbare test voor besmetting (PCR) en een voor besmettelijkheid (sneltest). Daarmee kan het beleid worden:
Basisregels voor iedereen, inclusief ventilatie + regionale maatregelen per risiconiveau (routekaart) + tegelijkertijd testen/sneltesten + Test-BCO-Isolatie + geen testdrempels en bij negatieve sneltest zonder klachten een vrije maatschappelijke toegang.
Eerdere blogs over corona en COVID-19
19.03.2020: De impact van COVID-19 is amper te overzien (01) (de consequenties volksgezondheid)
23.03.2020: De impact van COVID-19 is amper te overzien (02) (gevolgen economie en geld printen)
26.03.2020: De impact van COVID-19 is amper te overzien (03) (over sociale en mentale gevolgen)
28.03.2020: De impact van COVID-19 is amper te overzien (04) (met testbeleid naar 3 groepen)
30.03.2020: De impact van COVID-19 is amper te overzien (05) (met uitstelzorg, aanpak en compensatie)
02.04.2020: De impact van COVID-19 is amper te overzien (06) (beleidsmaatregelen o.b.v. kennisbundeling)
04.04.2020: Verhoogde urgentie aanpak tekorten geneesmiddelen (altijd al, zeker nu in coronatijd)
07.04.2020: Contractafspraken: andere context, ander contract? (andere afspraken in COVID-19 tijd?)
10.04.2020: Tekort beschermingsmateriaal voor zorgverlener én patiënt een treurig feit
19.04.2020: Het bron- en contactonderzoek bij COVID-19 kan ook zonder app (BCO zelf uitvoeren)
22.04.2020: Het bron- en contactonderzoek bij COVID-19 heeft last van het afwentelvirus (GGD)
24.04.2020: Verhoogde testcapaciteit COVID-19 wordt niet volledig benut (de beschermende COVID-keten)
05.05.2020: Van het nieuwe abnormaal naar het normale normaal (maatregelen heropenen economie)
09.05.2020: Conclusie: voor elke burger goed neusmondmasker voorradig (anders schijnveiligheid)
12.05.2020: Een financiële kluwen: lenteherberekening en catastroferegeling (compensatie 21 ZV’s)
16.05.2020: Economie en volksgezondheid zijn onlosmakelijk verbonden (maatregelen economie + zorg)
20.05.2020: Extra taken (blijkbaar) voor huisartsen in coronatijd (bij testen mantelzorgers en toedienen LMWH)
01.06.2020: 0800-1202 (het nieuwe testbeleid voor elke burger met coronaklachten, 3 mnd. na 1e patiënt)
08.06.2020: Na WHO-advies: frequent gebruik mondmaskers het nieuwe normaal? (ruime indicatie)
22.06.2020: Regelen onafhankelijke evaluatie eigen coronabeleid is (ook) taak overheid (en nodig)
10.07.2020: Inzicht in verspreiding coronavirus als fundament voor maatregelen (1,5 mtr., Goudsmit)
13.07.2020: Urgentie de bevolking méér proactief te gaan testen (asymp. dragers + superverspreiders)
18.07.2020: Gaat de beroepsgroep van huisartsen het coronabeleid nog evalueren? (PBM)
23.07.2020: Toename besmettingen vraagt intensievere maatregelen bij T-BCO-I (meer/beter)
24.07.2020: Gevraagde experts komen al binnen paar dagen met advies voor minister (TTI)
30.07.2020: Mondkapje ja/nee? Beslis zelf! (blokkade medisch, juridisch, gedrag, communicatief)
07.08.2020: Wanneer elke dag telt… (gevolgen van uitstel T-BCO-I + uitstel beleid/maatregelen)
13.08.2020: Overheid faciliteer GGD maximaal (1)(T-BCO-I immers na gedrag enigste wapen in strijd)
15.08.2020: Huisartsen willen beter testbeleid met terugkoppeling uitslagen virustest (test!)
18.08.2020: Overheid faciliteer GGD maximaal (2) (hulp bij T/BCO, ofwel hulp bij opschalen)
22.08.2020: Inzet IC-verpleegkundigen onder het vergrootglas (IC-capaciteit + hun randvoorwaarden)
01.09.2020: Beleid vaccinontwikkeling goede testcase Europese samenwerking (inkoop/spreiding)
04.09.2020: Bij coronadiagnostiek te lang gewacht inschakeling diagnostische centra (EDC’s)