Wetgeving om oneigenlijk gebruik van zorggelden tegen te gaan, krijgt wederom een aanvulling. Dit geschiedt door wettelijke eisen aan de bedrijfsvoering aan te scherpen. Langs drie wegen. Allereerst per 2022 via de Wet toetreding zorgaanbieders (Wtza) en de aanpassingswet (AWtza). Daarnaast via het wetsvoorstel integere bedrijfsvoering zorgaanbieders (Wibz) en via behoud van het huidige verbod op winstuitkering.
Belangrijke onderdelen van de (A)Wtza zijn de meldplicht, de vergunningplicht, verstevigde eisen in de bestuursstructuur ten aanzien van intern toezicht en uitbreiding van de jaarverantwoordingsplicht voor in principe alle zorgverleners. Tot slot vindt er een overheveling plaats van toezichttaken van de Inspectie (IGJ) naar de NZa, zijnde de partij die nu ook al verantwoordelijk is voor de financieel-economische toezichttaken.
Tien partijen in de eerste lijn, verenigd in de Eerstelijnscoalitie, hebben kritiek op het Wtza-voorstel. Met als belangrijkste punt dat zij naast een jaarrekening ook een accountantsverklaring, een vragenlijst over de financiële bedrijfsvoering en een bestuursverslag moeten aanleveren. Dit alles geeft extra administratieve lasten en kosten voor de accountantscontrole.
Over deze Wtza schreef ik eerder al twee blogs..
21.02.2018: Met een meld- en vergunningplicht wordt huisartsenzorg niet beter (toetreding)
27.11.2020: Wet toetreding zorgaanbieders stelt eerste lijn onmogelijke eisen (administratie/financieel)
Besluit minister (Besluit Wtza, 8 juli 2021)
Het besluit van de minister is om na het protest van de Eerstelijnscoalitie te komen met het voorstel de kleine zorgaanbieders met kortweg een netto omzet van niet meer dan € 12 miljoen uit te zonderen van de verplichte accountantsverklaring. Dit zou, aldus de minister, een regeldrukvermindering van 90% geven ten opzichte van de eerdere regeldrukberekening bij de internetconsultatieversie van de ontwerpregeling jaarverantwoording. Maar hiermee is de kous niet af want de openbare jaarverantwoordingsplicht uit de wet brengt nog steeds een in te vullen verplichting met zich mee. De minister wil in het vervolgproces dan ook niet zomaar tornen aan verplichtingen die voortvloeien uit de Regeling jaarverantwoording WMG en de (A)Wtza.
Wat zijn de bezwaren van de Eerstelijnscoalitie?
De belangrijkste bezwaren van de Eerstelijnscoalitie (LHV, KNMT, KNGF, KNMP, InEen, LVvP, KNOV, NVM-mondhygiënisten en ONT) zijn recent in brieven (19 mei 2021//8 juni 2021) aan de minister nog verwoord. Enkele citaten: “Dient een eenmanszaak financiële verantwoording af te leggen via de rentabiliteit, solvabiliteit, liquiditeit, personeelskostenratio en zorgkostenratio, wetende dat er een reële kans bestaat dat de cijfers door de kleinschaligheid van de zorgaanbieder afwijken van de normen. Dient er nog steeds een vragenlijst ingevuld te worden waarvan de vorm en inhoud onbekend is bij de veldpartijen en waarmee, in combinatie met de openbare jaarverantwoording, veel bedrijfsgevoelige informatie wordt verzameld. De mogelijke impact van de regelgeving op de operationele processen en hiermee de toename van (administratieve) lasten bij onze leden is verontrustend. De eerstelijnszorg is naar aard en inhoud kleinschalig georganiseerd. Door de toenemende administratieve lasten, regeldruk en het ervaren gebrek aan vertrouwen ontvangen wij steeds meer geluiden van ongeruste leden over het praktijkhouderschap. Zorgverzekeraars beschikken reeds over afdoende instrumenten om bijvoorbeeld middels declaratiecontroles, praktijkvergelijking en benchmarks afwijkingen in beeld te brengen. Kleine praktijken en zelfstandigen dwingen om praktijk – en inkomensgegevens te publiceren neigt naar onredelijke effecten. Door het ontbreken van een scheiding tussen bestuur en financiële administratie is het lastig een accountantsverklaring af te geven. Kortom, de balans is in het compromisvoorstel zoek. Het reeds ernstige en zorgwekkende capaciteitstekort binnen diverse sectoren in de eerstelijnszorg kan hierdoor nog meer gaan toenemen (einde citaat).”
Beschouwing
Met het doel om via publiekrechtelijk toezicht gebruik van zorggelden beter te verantwoorden, is weinig mis. Echter de Eerstelijnscoalitie stelt terecht dat voor dat doel bij de huidige regelgeving er reeds voldoende instrumenten zijn om transparant te zijn. Daarnaast geeft de jaarverantwoordingsplicht disproportionele administratieve lasten en kosten (LHV, 29 juni 2021). Hetgeen haaks staat op het Programma (Ont)regel de zorg (blog). De uitkomst binnen de huidige situatie is dat partijken binnenkort opnieuw met elkaar in gesprek gaan om oplossingen te bedenken die beter aansluiten op het kleinschalige karakter van eerstelijnszorg. Wordt dus vervolgd.
Als “het doel van de openbare jaarverantwoording in de zorg een eerlijke en professionele bedrijfsvoering is met de verplichting om in het openbaar verantwoording af te leggen” (citaat overheid), dan zouden de éérste stappen nu niet zijn de genoemde huidige zes financiële ratio’s in kaart te brengen die horen bij de huidige regelgeving, zoals hieronder beschreven…
14.07.2017: Praktijkkostenonderzoek huisartsen 2015 door NZa: 20 kanttekeningen
21.07.2017: Vragen/antwoorden over het praktijkkostenonderzoek (maar hoe dan wél?)
19.09.2017: Tariefprincipes en drempels van invloed op voortgang bekostiging (huisartsenzorg)
24.10.2018: Stringente sturing basiszorgtarief huisarts biedt beperkte financiële ruimte
05.05.2019: De vijf ringen van het praktijkhouderschap (waarde, contract, positie, tarief, financiën)
29.11.2019: De financiële staat van de huisartsenzorg (28-slot) (exploitatie- en begrotingscijfers)
19.03.2020: Maak het praktijkhouderschap huisarts aantrekkelijker (aantal, bekostiging, spreiding)
…Máár moeten de zorginhoudelijke huisartsenstandaarden met nu een beschrijving van de gewenste inhoud (wel) worden gevolgd wat daarbij de gewenste organisatie en infrastructuur is, alsmede de hierbij horende noodzakelijke bekostiging. Een andere bekostiging dus en dat bij veilige arbeidstijden, zoals inmiddels óók reeds in blogs beschreven…
27.04.2019: De nieuwe K van kwaliteit (over verantwoording nemen en belang van context)
04.07.2019: Samenhang is ZINVOL: zorgwetten + inhoud + nastreven + voorwaarden + organisatie + logistiek
07.01.2020: Richting een toekomstbestendige bekostiging huisartsenzorg (Het 5-stappen model)
27.01.2020: De praktijkkostenvergoeding van de huisarts (de 5 stappen van PKO naar dagtarief)
02.05.2020: Vergoeding huisvestingskosten in zorgtarieven eerste lijn is te laag (als deelkostenpost)
24.09.2020: Bekostiging passende zorg in beweging: de huisartsenzorg (5) (5-stappenmodel)
11.01.2021: Disbalans vraag en aanbod huisartsenzorg: de aanpak (1) (tekort fte huisarts)
13.01.2021: Disbalans vraag en aanbod huisartsenzorg: de aanpak nader beschouwd (2)
15.01.2021: Disbalans vraag en aanbod huisartsenzorg: zorgplicht onder toezicht (3) (NZa)
Nadien zal het in beeld brengen van financiële ratio’s uit jaarrekening en Balans nodig zijn om de bedrijfsvoering aan nieuwe ontwikkelingen (blog) aan te passen. Niet zoals het is, maar zoals het zou moeten zijn, wordt dan het nieuwe criterium. Waarom zou dát criterium dan niet ook gelden voor toetreding en verantwoording?