Deze week lekte uit dat de nominale zorgpremie in 2019 gemiddeld ruim een tien euro per maand duurder zal worden. Elk jaar komt het kabinet met de Miljoenennota met een raming van de verwachte zorgkosten. Bij de verwachte omvang van deze kosten hoort dan de door VWS bepaalde rekenpremie. De hoogte hiervan wordt dan met een verhoging van 124 euro per jaar ongeveer 1432 euro per jaar. Na deze vaststelling maakt elke individuele zorgverzekeraar uiterlijk 12 november bekend wat bij hen de daadwerkelijke zorgpremie zal worden. Het ministerie van Volksgezondheid wil nog niets kwijt over deze cijfers, zij willen met een toelichting wachten tot Prinsjesdag.
De oorzaken van de premieverhoging
Er zal met Prinsjesdag volgende week wel een heldere toelichting komen waarom de rekenpremie is verhoogd. Een van de oorzaken kan zijn het feit dat de helft van de zorgkosten uit de Zorgverzekeringswet (Zvw) worden betaald via de te betalen inkomensafhankelijke bijdrage (IAB) van werkgevers, zelfstandigen en gepensioneerden.
Tabel I: Miljoenennota 2018 (pg. 197) (geldbedragen: 1 euro = 1 miljard)
| Financiering Zvw | 2018 | 2018 |
| Inkomensafhankelijk bijdrage (IAB) | 24,0 | 49,3% |
| Nominale premie zorgverzekeraars | 18,7 | 38,4% |
| Rijksbijdrage kind 0-18 jaar (overheid) | 2,7 | 5,5% |
| Eigen betalingen/risico (2018: 385 euro) | 3,3 | 6,8% |
| Totaal | 48,7 | 100% |
In de wet (artikel 45) is vastgelegd dat de som van alle inkomensafhankelijke bijdragen 50% van de zorgkosten (Zvw) moet dekken.
Tabel II: Verdeling bijdragepercentage
| Zorgverzekeringwet | IAB | Premies + Rijksbijdrage + eigen betalingen |
| Verdeling | 50% | 50% |
| Verdeling bij 48,7 miljard (2018) | 24,35 | 24,35 miljard |
De 50/50 verdeling impliceert dat uitgaven(stijgingen) bij verzekeraars vallend binnen het macrokader voor 50% moeten worden gedekt uit de IAB. Als na afloop van het kalenderjaar blijkt dat de kostenverdeling anders ligt, dus niet 50-50, dan vindt een “correctie” plaats, die zowel consequenties heeft voor de IAB als wel voor de hoogte van de zorgpremie. Een correctie die opnieuw zorg moet dragen voor een 50-50 kostenverdeling in de nabije toekomst.
Aandeel in betaling tussen ZZP-ers en werkgevers
Interessant is de vraag welk deel van de 24,35 miljard IAB voor rekening komt van de werkgevers en welk deel de ZZP-ers betalen? Hoe heeft deze verdeling zich ontwikkeld sinds 2006? En hoe gaat deze verdeling zich in de toekomst ontwikkelen als er steeds meer, niet alleen in de zorg maar ook elders, ZZP-ers komen?
Informatie Belastingdienst
Voor elke Nederlander die in loondienst is of een uitkering ontvangt, wordt de IAB voor je betaald. Deze zogenaamde werkgeversheffing bedraagt in 2017 6,65%. De werkgever en uitkeringsinstantie betalen dit bedrag aan de Belastingdienst. Sinds 2013 is dit percentage ieder jaar gedaald, vanaf 7,75%. Per 2018 is de hoogte van de IAB 6,90%. De zzp’er/freelancer betaalt ook een IAB via een aanslag van de Belastingdienst. Deze eigen bijdrage Zvw is voor hen in 2018 5,65%. Ook zit er een maximum aan het bedrag dat je hierover kan betalen. Het maximumbijdrage-inkomen in 2018 is € 54.614 (was € 53.701 in 2017). Dat er meer miljonairs in Nederland zijn gekomen heeft voor betaling van de Zvw dus geen consequenties.
Consequenties
De werkgevers gaan bij een toename van het aantal ZZP-ers in relatieve zin minder IAB betalen. De ZZP-ers op hun beurt betalen uiteraard ook IAB (dus hun aandeel wordt relatief groter) máár… de IAB van zelfstandigen heeft als grondslag de belastbare winst uit onderneming (dus na zelfstandigen- en startersaftrek en 14 % MKB-winstvrijstelling). De IAB-grondslag in loondienst is dus hoger. Daarnaast wil dat zeggen dat door de toename van ZZP-ers de totale IAB in absolute zin daalt. Dat moet dus premiegevolgen (stijging van de percentages) hebben….
We hopen komende dinsdag met Prinsjesdag allemaal te horen hoe het écht zit en wie daadwerkelijk de zorgkosten draagt.
Eerdere blogs gerelateerd aan het onderwerp van de hoogte van de zorgpremie
12.01.2017: Een inkomensafhankelijke betaling hoort bij een solidair zorgsysteem
21.02.2017: Aanpassing premiebetaling zorg stuit op verzet
28.06.2017: De overheid moet voor zorgfinanciering de besluiten nemen
20.08.2017: Zorgpremie 2018 is bekend op 12 november 2017
24.08.2017: Het risico van het Eigen Risico in het zorgstelsel
04.12.2017: Premiereductie betaald van zorggeld
21.12.2017: Actieve participatie burger nodig bij beheersen van zorgkosten
23.02.2018: Inzicht in prijs, dan pas uitzicht op een oplossing
12.03.2018: De zorg en de kunst van het kiezen
28.04.2018: Bij kostenbeheersing in de zorg draagt ieder een bij
22.05.2018: Politieke discussie nodig bij inzet van publieke middelen