SOS-arts bv. gaat binnenkort via een videoverbinding consulten huisartsenzorg aanbieden voor patiënten die 24/7 een huisarts willen raadplegen. Via de app “Arts in Beeld” kan patiënt over de hele wereld een ‘beeldarts’, een BIG-geregistreerde huisarts, om advies vragen. Om deze reden hebben ook reisverzekeraars interesse. In eerste instantie wordt videoconsulting ingezet om een bijdrage te leveren aan continuering van huisartsenzorg in krimpgebieden. De ambitie van de SOS-arts is om in de toekomst ook andere technieken toe te passen, bv. op gebied van diagnostiek. Voor geïnteresseerde huisartsen die als SOS-arts videoconsulten willen gaan doen, is er, voor dit deel van het werk, het voordeel van flexibel werken.
Is dit huisartsenzorg?
Er zijn allereerst duidelijke verschillen met reguliere huisartsenzorg. Zoals in de leveringsvoorwaarden van de SOS-arts staat, heeft de SOS-arts geen toegang tot het patiëntendossier. Per video kunnen niet alle onderzoeken worden gedaan, zoals een lichamelijk onderzoek. SOS-arts werkt op basis van willekeurige oproepen, waarbij de patiënt niet kan vragen om dezelfde arts. De SOS-arts bewaart de beelden van het consult niet. Gegevens van een medische intake worden niet opgeslagen. Maar er zijn ook overeenkomsten. Een SOS-arts is vooralsnog een huisarts, kan professioneel adviseren, kan recepten voorschrijven en kan doorverwijzen. Overigens stelt de SOS-arts zelf (punt 22), dat inzet is bedoeld om in regio’s, situaties of tijdstip waar de reguliere huisarts moeilijk bereikbaar is een eerste advies te geven. SOS-arts vervangt niet de reguliere huisarts of huisartsenpost. Want huisartsenzorg is in Nederland met inschrijving op naam persoonsgericht, integraal en continue. Waarbij na diagnostiek en/of na verwijzing de patiënt wordt terugverwezen naar de huisarts die de controle weer overneemt. Bij de SOS-arts eindigt daarentegen de zorgrelatie wanneer het videoconsult is afgerond.
Eerdere blogs gerelateerd aan dit onderwerp
06.12.2017: Mate van beschikbaarheid zorgverleners kleurt uitvoering van zorg
15.01.2018: Substitutie
29.01.2018: De nulde lijn
14.05.2018: De waarde van eHealth
Tarieven
De tarieven van reguliere huisartsenzorg vallen onder de Wet Marktordening Gezondheidszorg (Wmg). Voor de praktijkhoudende huisarts zijn alle tarieven voor basiszorg eerder door de NZa vastgesteld. Dat geldt ook voor het Emailconsult, dat een prestatie is in segment I van de bekostiging huisartsenzorg. Huisartsenzorg met de klassieke kenmerken is nu verzekerde zorg vanuit de basisverzekering. Daar heeft iedereen in Nederland recht op, ook in de avond, nacht en weekend (ANW). Dit betekent voor de praktijkhoudende huisarts dat er binnen de basisverzekering door de overheid bepaalde vaste tarieven zijn. Dat betekent ook dat de huisarts alleen op visite gaat bij medische noodzaak en voorafgaand aan het consult er telefonische triage plaatsvindt. Bij videoconsulting door een SOS-arts, bepaalt de burger of er een (video)consult plaatsvindt. Om deze en bovenvermelde reden vallen de tarieven van de SOS-arts niet onder de basisverzekering. Dan ziet het er zo uit…
Tarieven videoconsulten (2018)
| Prestatie | Tarief: 1 = 1 euro | Vergoeding basisverzekering |
| Consult regulier | 9,59 | ja |
| Consult regulier > 20 min. | 19,18 | ja |
| Email consult | 4,79 | ja |
| SOS-arts videoconsult dag | 25,- | nee |
| SOS-arts videoconsult ANW | 35,- | nee |
In september 2017 stelt de NZa (Wegwijzer bekostiging Ehealth, pg.10) dat “ook in segment I consulten op afstand kunnen worden gedeclareerd als reguliere consulten. Voorwaarde is wel dat het consult op afstand zowel inhoudelijk als qua tijdsbesteding vergelijkbaar is met de zorgverlening in een reguliere face-to-face consult”. Dit betekent dat ook voor de praktijkhouder in de basisverzekering een Emailconsult het tarief kan krijgen van een regulier consult of een consult > 20minuten. Bij deze verruiming van de tariefmogelijkheid, aangeprezen door Nictiz, hoort wel de opmerking, dat als bij uitbreiding van zorg, niet tegelijk de elementen van de NZa Tariefformule en het budgetkader veranderen, deze financiering een sigaar is uit eigen doos (SUED). Videoconsulting van een BIG-geregistreerde huisarts (SOS-arts) valt dan wel niet onder de basisverzekering, maar valt wel onder de Wmg. Dat betekent dat ook hier de NZa het tarief meebepaalt (zie onder). Bij een videogesprek moet de patiënt vooraf betalen. Als verzekeraars al overgaan tot gedeeltelijke vergoeding van de SOS-arts dan zal dan vanuit de 100% private markt van de aanvullende verzekering zijn, dan wel uit eigen reserves van de verzekeraar.
Hoe groot is de behoefte aan videoconsulten?
Interessant is de vraag hoe groot de behoefte is aan videoconsulting in Nederland? Uitgaan van de behoeft/vraag van de burger is in een tijd van vraaggestuurde zorg, als onderdeel van persoonsgerichte zorg, een legitiem uitgangspunt. Het aanbod past zich aan, aan de vraag. Niet andersom. Tweede interessante vraag is of de burger bereid is de kosten voor eigen rekening te nemen. In totaal geeft de burger via de overheid, verzekeringen en eigen betalingen in 2017 per persoon 5.691 euro uit aan zorg (bron: CBS). Met bij dit item dan de vraag of er naast een zorgverzekeringsplicht bij elke burger (wel), inclusief Email consultatie als prestatie, financiële ruimte is voor dit soort innovaties?
Huisartsenzorg buiten de basisverzekering
Het aanbieden van videoconsulten door de SOS-arts is een nieuwe stap in het aanbieden van huisartsenzorg buiten de basisverzekering. Het aanbieden van huisartsenzorg buiten de basiszorg is als zodanig echter niet nieuw. Denk aan de SOS-arts experiment “zorg op afroep” (2010), de inloopkliniek op de Centraal Stations van Den Haag en Amsterdam, en het afleggen van huisbezoeken op afroep (Doctize Amsterdam 2017). Toezichthouder NZa heeft bij de prestaties “Zorg op afroep van de patiënt” en “Zorg geleverd in een inloopkliniek” voor 2018 de volgende maximumtarieven vastgesteld:
Maximumtarieven NZa 2018: zorg op afroep en inloopkliniek
| Prestaties zorg op afroep van patiënt | Maximumtarief: 1 = 1 euro |
| Zorg op afroep van de patiënt overdag | 42,29 |
| Zorg op afroep van de patiënt overdag > 20 minuten | 70,48 |
| Zorg op afroep van de patiënt ANW | 71,83 |
| Zorg op afroep van de patiënt ANW > 20 minuten | 119,71 |
| Prestaties zorg geleverd in een inloopkliniek | Maximumtarief: 1 = 1 euro |
| Consult kort inloopkliniek | 28,19 |
| Consult lang inloopkliniek | 56,39 |
| Telefonisch consult inloopkliniek | 14,10 |
| Kort consult ANW | 47,89 |
| Lang consult ANW | 95,77 |
| Telefonisch consult ANW | 23,94 |
In deze tariefstelling is te zien dat het tarief van het korte consult op de inloopkliniek hetzelfde tarief is als het passantentarief in de reguliere huisartsenzorg. De tarieven voor zorg op afroep van de patiënt en zorg geleverd in een inloopkliniek mogen niet in rekening worden gebracht door praktijkhoudende huisartsen en huisartsenposten aan respectievelijk bij hen ingeschreven patiënten en aan bij de aan de huisartsenpost deelnemende huisartsen ingeschreven patiënten.
Veel vragen zijn nog niet beantwoord
Met deze blog zijn veel vragen over huisartsenzorg buiten de basisverzekering nog niet beantwoord. De antwoorden zullen liggen op het zorginhoudelijke vlak (eHealth), het financiële vlak, onder andere de eeuwige passantendiscussie, op het contractuele vlak, op het terrein van het verlengen van de herregistratie van huisartsen, de taakherschikkingsdiscussie, de Toekomstvisie 2019 en deels op juridisch terrein. Ik neem aan dat de antwoorden op deze vragen vanzelf wel zullen komen van de SOS-arts bv zelf, van de huisartsverenigingen en de relevante toezichthouders en patiëntvertegenwoordigers. We wachten het rustig af. Het startschot van SOS-arts bv. vindt plaats in perscentrum Nieuwspoort in Den Haag op 19 juni. Videoconsulting als nieuwe huisartsenzorg is in elk geval een interessant experiment, het liefst uitgevoerd binnen de reguliere huisartsenzorg. Ik ga 19 juni a.s. bij de presentatie kijken.