De kosten van spoedzorg door huisartsen buiten kantoortijden (ANW) vallen onder het macrokader huisartsenzorg. De inkomsten voor de huisartsen voor deze ANW-zorg vallen buiten de arbeidskostencomponent en buiten de Tariefformule op basis waarvan de toezichthouder jaarlijks de hoogte van het inschrijf- en consulttarief berekent. De macrokosten van de ANW-zorg zijn hoofdzakelijk de optelsom van de betalingen aan de huisartsen en de overeengekomen begrotingen van de HDS met de zorgverzekeraar. In 2017 kreeg de HDS bij inzet van drie modules een maximaal bedrag van 17,40 euro per inwoner. Per 2018 is dit bedrag verhoogd naar 18,65 euro per inwoner. Een verhoging van 7,2%, met dien verstande dat nu ook de ANW-uurverhoging van 2010 (van 50,20 naar 65,00 euro) is opgenomen in de hoogte van de parameterwaarde “budgetbedrag per inwoner”. Het overgrote merendeel van de huisartsenposten is, aldus InEen, akkoord met het nieuwe voorstel van de NZa om de budgetparameters te herijken. Sinds het bestaan van de Zorgverzekeringswet zijn de kosten huisartsenzorg inclusief de ANW per jaar gestegen met 3,6% per jaar. De kosten van specifiek de ANW zorg stegen in dezelfde tijd met 5,3% per jaar.
Huisartsenkosten zonder kosten MDZ (geldbedragen bij kosten: 1 = 1 mln. euro)
| Jaar | Kosten ANW | % | Macro incl. ANW | % |
| 2006 | 208,8 | 100,0 | 1.927,3 | 100,0 |
| 2008 | 207,3 | <100 | 2.056,8 | 106,7 |
| 2010 | 241,8 | 115,8 | 2.144,6 | 111,3 |
| 2012 | 279,2 | 133,7 | 2.278,6 | 118,2 |
| 2014 | 313,3 | 150,0 | 2.521,8 | 130,8 |
| 2016 | 319,5 | 153,0 | 2.613,0 | 135,6 |
| Gemiddeld 10 jr. | + 5,3% p/jr. | + 3,6% p/jr. |
Ervaren ANW-problemen
Er is recent een website gelanceerd met praktijkvoorbeelden die kunnen helpen om de werkdruk op de huisartsenpost te verlichten. Met bestaande praktische en beproefde voorbeelden van projecten verdeeld rond 6 onderwerpen ter verhoging werkplezier en ter reductie werkdruk. Bij alle berichten valt mij op de omarming van de ketenbenadering:
**LHV: 10.02.2017: “Wat verder goed geregeld moet zijn is de samenwerking tussen de huisartsenpost en andere partners in de spoedzorg. Denk aan de SEH, maar ook de crisisdienst van de ggz en de acute thuiszorg. In acute zorgsituaties gaat de zorgvraag vaak verder dan hetgeen de huisartsen op de huisartsenpost kunnen bieden, daarom is goede samenwerking met ketenpartners essentieel”.
**VPHuisartsen: 19.05.2017:”Oplossing: een zelfstandige multidisciplinaire organisatie Werkwijze: Wij bepleiten een nieuwe organisatie waarin de hele keten is betrokken en de Huisartsgeneeskundige activiteiten zijn ingebed”.
**InEen: 27.06.2017:” Een integrale, domein overstijgende aanpak is essentieel”
**NZa: 13.02.2017:(bezig met een Marktscan Acute Zorg):” een onderzoek uit naar de toegankelijkheid van de acute zorg in Nederland. Hierbij nemen we ook de positie van de huisartsenpost in de acute zorgketen mee”.
**VWS: 05.10.2016: “De acute zorg is bij uitstek een regionale keten, bestaande uit verschillende zorgaanbieders: ambulancediensten, huisartsen en HAPs, SEH’s, ziekenhuizen, crisisdiensten, wijkverpleging, eerstelijnsverblijven en verpleeghuizen. Samenwerking en afstemming tussen de aanbieders in de acute zorg onderling en met name ook met de zorgaanbieders in de ouderenzorg is noodzakelijk om de knelpunten in de regio aan te pakken”.
De website biedt overigens vooralsnog geen oplossing voor andere ervaren problemen zoals de selectieve dienstplicht en financiële problemen, zoals oplopende waarneemtarieven.
Van aanbod naar bekostiging met een eigen ANW-kader
Als alle partijen samenwerking en een ketenbenadering in de ANW-spoedzorg wensen, dan is de oplossing ten aanzien van de bekostiging hiervan ook een apart kader ANW-spoedzorg. Toch? Een kader wat voor de huisartsen dan losgekoppeld moet worden van het (wel) specifieke macrokader huisartsenzorg. Met als redenen:
- Nieuwe ANW-zorg met ketenpartners is niet specifiek huisartsenzorg (meer)
- Inspanningen nu om de werkdruk te verlichten kunnen niet gefinancierd worden vanuit het huisartsenkader dagzorg. Als de ANW-kosten nu al significant harder stijgen dan de kosten van de reguliere huisartsendagzorg (zie kader), dan financiert (dus) de dagzorg (nu) elk jaar mede een deel van de ANW-zorg.
- Acute zorg is bij uitstek zorg waar elke vorm van marktwerking moet ontbreken: het moet goed en tijdig zijn en voor iedereen met een spoedindicatie snel beschikbaar. Geen concurrentie, geen functionele aanspraken, geen discussie over eigen risico of polis.
- Een apart kader en organisatie van ANW-spoedzorg biedt betere mogelijkheden om met een kostprijs vraag en aanbod enerzijds en anderzijds de organisatiekosten op elkaar af te stemmen.
Het wachten is op de marktscan van de NZa met advies over een betere toegankelijkheid van de acute zorg in Nederland