Kim Putters, directeur van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) en aanvoerder van de Volkskrant Top 200 van invloedrijkste Nederlanders, verwacht dat onze samenleving zal veranderen na de coronacrisis. Hij voorziet dat Nederland de publieke sector weer meer gaan waarderen. Citaat (video Nieuwsuur, 25 maart 2020): “We zien dat we bepaalde sectoren, de gezondheidszorg, de politie en het leger, heel hard nodig hebben als het eropaan komt. Zij hebben veelal te maken gekregen met bezuinigingen de afgelopen jaren. We kijken nu allemaal naar de overheid en zeggen ‘bescherm ons.” Verder hoopt Putters dat de opleving van saamhorigheid (ouderenuurtje in de supermarkt, speciale bezorgdiensten voor zieke thuiszitters, gepensioneerde verpleegkundigen die hulp aanbieden en huurbazen die de huur van financieel zwaar getroffen zzp’ers uitstellen) is vast te houden. Citaat: “we moeten dit samenwerken vasthouden. Maar houden we dat vol als we straks weer in drukke banen zitten”? Zijn conclusie is dat we na deze crisis kunnen niet gewoon verdergaan zoals we altijd deden.
Rollercoaster
De overheid spreekt van ‘intelligente’ lockdown. Of de huidige crisisaanpak vanaf het begin de beste is, zal straks bij de evaluatie blijken. Ook de sociale impact van COVOD-19 is enorm. Thuisblijven en afstand houden is de boodschap om virusverspreiding te voorkomen. Daarnaast is te horen dat rond 1 april er 1600 IC-bedden nodig (1100 COVID-19 en 600 overig) zijn en eind mei zelfs 2200. Elk ziekenhuis maakt plannen de IC-capaciteit op te voeren. COVID-19 slokt een steeds groter deel van de zorgcapaciteit op. Een NL-Alert op zondag aan de burger, ook al een unicum (boodschap)
Een berichtselectie van de gevolgen
De burgemeester van Arnhem vraagt bij onze lockdown aandacht en alertheid voor huiselijk geweld. Citaat: ”Iets wat niet verandert is huiselijk geweld. Slachtoffers zitten in een val waar ze niet uit kunnen. Ze kunnen niet ontsnappen aan mishandeling, misbruik of verwaarlozing.” Denk aan de ‘Nee, tenzij’-bezoekersregeling in gehandicaptenzorg. Gehandicapten in zorginstellingen mogen geen bezoek ontvangen, tenzij dat strikt noodzakelijk is. Of het ingrijpende bezoek verbod in verpleeghuizen (bericht). Of het restrictieve bezoekadvies aan kwetsbare ouderen, het kwijtraken van je baan, het moeten sluiten van je bedrijf, de kansberekeningen op een recessie, de impact op de uitvaart, de overvolle daklozenopvang. En bij thuis werken, indien dat al kan, mist men de secundaire voordelen van werk: citaat: “Werk zorgt niet alleen voor inkomen, maar ook voor contacten, zelfontplooiing en een identiteit. Mensen die niet gewend zijn om thuis te werken moeten dat nu voor een deel missen en dat kan lastig zijn.” Etc.
Wat zijn de gevolgen?
De belangrijkste mentale gevolgen zijn onzekerheid over de fundamenten van ons bestaan en toch ook angst (“niemand kan het virus zien, horen of ruiken”, psychiater), mijden en deels machteloosheid. En zoals deze hoogleraar zegt” “mensen zijn geen kluizenaars. Want juist in tijden van onzekerheid, angst en stress is interactie met andere mensen onontbeerlijk. Als buffer tegen de werkelijkheid. En precies dat valt nu weg, in ieder geval tijdelijk. Menselijk contact is bijna net zo essentieel als water of voedsel.”
Er zijn deskundigen die nu al reflecteren over de voordelen van en kansen bij een crisis. De sociale gevolgen zijn amper te overzien. Mijn gedachten gaan nu in eerste instantie uit naar al onze zorgverleners. Dat we in een maatschappij ooit nog eens onderscheid zouden maken tussen cruciale beroepen en niet cruciale beroepen, wat gaat dat straks voor consequenties hebben?
Eerdere blogs
19.03.2020: De impact van COVID-19 is amper te overzien (1) (de consequenties volksgezondheid)
23.03.2020: De impact van COVID-19 is amper te overzien (2) (de economie en geld printen)